Başkan Mutlu’nun açıklamalarında şu ifadeler yer aldı; “Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 1,8 puan azalarak 41,9 değerine geriledi. 2019 yılı Mayıs ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 1,8 puan azalarak 41,9 değerine gerilemiştir. Endekste gözlenen bu azalışta sanayi endeksinin önceki aya göre 5,1 puan azalarak 41,1 puana gerilemesi etkili olurken, hizmet endeksi de önceki aya göre 3,6 puan gerileyerek 40,3 seviyesine inmiş ve sektöre yönelik durgunluğun sürdüğüne işaret etmiştir. Sanayi sektöründe gözlenen ivme kaybında yeni siparişler ve girdi alımlarındaki düşüşe bağlı olarak üretimin yavaşlaması belirleyici olurken, hizmet sektöründe de girdi alımlarındaki sert düşüş iş hacminin daralmasına neden olmuştur. Böylece 2018 yılı Eylül ayında başlayan durgunluk Mayıs 2019 döneminde de devam etmiş ve mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, reel sektöre yönelik olumsuz bir görünüm arz etmiştir.
SANAYİ SEKTÖRÜ SAMEKS ENDEKSİ
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Sektörü Endeksi, 2019 yılı Mayıs ayında, bir önceki aya göre 5,1 puan azalarak 41,1 seviyesine gerilemiştir. Sanayi sektörüne ilişkin yeni siparişler, önceki aya göre 6,9 puan azalış kaydetmiş ve endeksteki düşüşün temel belirleyicisi olmuştur.
Yeni siparişlerde gözlenen düşüşe paralel olarak girdi alımlarında 5,9 puan ivme kaybı kaydedilmiştir. Girdi alımlarının 50 referans değerinin altına gerilemesi, sanayi sektöründe üretimi olumsuz etkileyen faktörlerin başında yer alırken, sektöre yönelik üretim al endeksi 7,9 puan birden azalarak 37,7 seviyesine gerilemiştir. Sanayi sektöründe üretimin zayıf seyrini sürdürmesi, sektöre ilişkin istihdamı olumsuz etkilemeyi sürdürmüştür. Nisan 2018 döneminden beri 50 referans değerinin altında yer alan istihdam alt endeksi, önceki aya göre 1,6 puan azalarak 41,2 seviyesine gerilemiştir.
Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Endeksinin 50 referans değerinin altındaki seyri üst üste 11’inci ayına ulaşırken; sanayi sektöründe gözlenen ivme kaybı, 2019 yılının 2’inci çeyreğine yönelik büyüme rakamlarına yönelik olumsuz bir görünüm arz etmiştir.
HİZMET SEKTÖRÜ SAMEKS ENDEKSİ
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi, 2019 yılı Mayıs ayında, bir önceki aya göre 3,6 puan azalarak 40,3 seviyesine gerilemiştir. Hizmet sektörüne yönelik girdi alımları önceki aya göre 10,7 puan birden azalarak 44,1 seviyesinde gerçekleşmiştir. Girdi alımlarının 50 referans değerinin altına gerilemesi, hizmet sektörüne ilişkin ivme kaybının temel belirleyicisi olmuştur. Girdi alımlarında gerçekleşen hız kaybına bağlı olarak sektöre ilişkin iş hacmi önceki aya göre 4,7 puan düşüş kaydederek 30,0 puana gerilerken, bu seviye endeks tarihini en düşük düzeyi olarak dikkat çekmektedir. Satın alımlardaki ivme kaybına bağlı olarak iş hacminin hızlı bir şekilde gerilemesi, bu dönemde firmaların mevcut stoklarını tüketme yoluna gitmelerine neden olmuş ve nihai mal stoku alt endeksi 6,0 puan azalarak 37,4 seviyesine gerilemiştir. Bu gelişmelere bağlı olarak, hizmet sektörüne ilişkin istihdam alt endeksi de düşüşünü sürdürmüş ve önceki aya göre 5,2 puan azalarak 39,3 seviyesinde gerilemiştir. Böylece Şubat ve Mart aylarında belirgin toparlanma gösteren mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi, Nisan ayında başlayan ivme kaybını Mayıs döneminde de sürdürmüş ve sektörün geneline yönelik olumsuz bir görünüm arz etmiştir.
“REEL SEKTÖRDEKİ TOPARLANMA SÜRECİNİN BELİRGİNLEŞMESİ BEKLENMEKTEDİR”
Nisan ayında önceki aya göre 3,6 puan azalarak reel sektöre yönelik durgunluğun sürdüğüne işaret eden mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, negatif görünümünü Mayıs ayında da sürdürerek 41,9 puana gerilemiştir. Bu dönemde, ekonomik aktiviteye yönelik önemli öncü göstergelerden olan Ekonomik Güven Endeksi geçen yılın Ekim ayından bu yana bu yana en düşük değerini alırken; Reel Kesim Güven Endeksi de 5,3 puan azalarak 94,7 seviyesinde gerçekleşmiştir. Öte yandan imalat sanayiinde kapasite kullanım oranının 1,1 puanlık artışla %76,1’e yükselmesi, bu dönemde sanayi sektörüne yönelik olumlu bir gösterge olmuştur. Türkiye ekonomisinde yaşanan dengelenme sürecine paralel olarak, 2019 yılının 2’inci çeyreği boyunca ekonomik aktivitedeki durgunluğun sürmesi; yılın 2’inci yarısından itibaren ise reel sektördeki toparlanma sürecinin belirginleşmesi beklenmektedir.”