Vatandaşlar alışveriş için mağazaları tercih etmesi, küçük esnafı memnun etmezken, bütçe sıkıntısı yaşayan vatandaşlar da fazla alışveriş yapmak istemiyor. Hafta sonuna denk gelen kurban bayramı öncesi Vitamin gazetesi olarak esnafın ve vatandaşın bayram öncesi yaşadığı sıkıntılarını aktardık. Küçük esnaf Mağaza zincirlerinden şikayetçi olurken, vatandaşlar da bütçe sorunu yaşıyor.
Kurban Bayramının hafta sonuna denk gelmesiyle bir bayram telaşı olacak mı? sorusu akıllara gelmişti. Fakat Bu bayram öncesi satışlar beklenenden az olduğu için küçük esnaf oldukça rahatsız. İnsanların önceliği büyük market ve mağazalar… Hal böyle olunca da küçük esnaf tercih listesine giremiyor. Zamların çok olması ve insanların alışveriş önceliğinin farklı yönlerde olmasından dolayı talebin azaldığını belirten esnaflar. Başka bir yönden de insanların talebinin azalmasını bayram kutlamasından çok tatil yapıyor olmalarına bağladı. Eski bayramlarla önümüzde ki Kurban Bayramı arasında ciddi talep azalışına dikkat çeken esnaflar bu durumdan pek de memnun değil.
Şerbetlim Tatlı dükkanı yetkilisi Hilal Demir; insanların asgari ücretle çalışmasından dolayı maliyetleri en aza indirmek için alışverişi tercih etmediklerini etseler de bütçeyi düşük tuttuklarını belirtti. Demir: “Geçtiğimiz bayramla önümüzde ki Kurban Bayramı için tatlılarda ki fiyatlar aynı. Sürüm düşük. İnsanlar daha fazla bu bayram kurbana yatırım yapmak istedikleri için tatlılara da talep haliyle daha az. Bayram tam yaz dönemine denk geldiği içinde insanlar tatlıyı tercih de etmiyorlar. Çoğu kişi de kendi evinde bayram tatlılarını yapmaya çalışıyor. Daha maliyeti düşürmeye çalışıyor. Bu bayram tatlı biraz sıkıntılı anladığım kadarıyla. Tatlıyı tercih eden insanlar da daha çok cevizli baklava tercih ediyor. Bunun da sebebi fiyatının düşük olmasından kaynaklı. Cevizli baklavanın fiyatı da 80 lira. Fıstıklı baklavada yapıyoruz fakat fıstıklı baklava insanlara daha pahalı geldiği için pek fazla tercih edilmiyor işin gerçeği. Ramazan Bayramı ticari ve insanlık anlamında çok harikaydı. Ticari olarak bu bayram çok zayıf. Buna dediğim gibi hava koşulları da çok etkili. Çok sıcak olduğu için insanlar tatlı tercih etmezken eskisi kadar gelenek ve göreneklerimize bağlı olmadığından dolayı da insanlar bir tercih olarak görmüyor. Tatil süreleri uzun olduğu için de hemen bayramı yapalım tatile kaçalım gözüyle bakıyor insanlar da. Tatil yapacakları için de çok tatlıya yönelmiyor insanlar. Tatil süreleri kısa olsa yine olur da. Geçen sene Kurban Bayram’ında Ramazan Bayramı’ndan daha çok satış yaptım. Bu sene tam aksine Ramazan Bayramı çok harikaydı Kurban Bayramı’nda bir azalma söz konusu çok kötü tatlı konusunda. Dediğim gibi bayramın yaz dönemine gelmesi, insanların tatile kaçması, evler de doğru düzgün bir bayram kutlaması olmaması veya çoğu kişi asgari ücretle çalışıyor maliyetler orta da fırsat ayıramıyorlar doğal olarak. O yüzden bu bayram biraz sıkıntılı.” dedi.
“Mağduriyeti Giderken Adına Ek Seferler Açılıyor”
Truva Turizm çalışanı Mustafa Ödemiş; geçen bayramla şimdi ki arasında doluluk anlamında pek bir fark olmadığını söylerken bu durumdan mutlu olduklarını da dile getirdi. Ödemiş: “Bugünden bayram süresince yüzde 70, yüzde 80 bir doluluk söz konusu. Bazı günlere ek seferlerimizi de açtık. Yolcularımızdan tek istediğimiz erkenden ya internet üzerinden(online) ya da her hangi bir ofisten bir an önce bilet almaları. Çünkü bayram boyu rezerveye kapanıyor sistemler ve rezerve yapamıyoruz. Yolcular da mağdur olmasın diye ek seferler düzenledik. Onların da çoğu doldu, dolmak üzere. Şu gün itibari ile ne olur bilinmez ama ilerleyen günlerde artış varsa ek sefer açılabilir. Tamamen dolmadan ek sefer açmaz zaten hiç kimse. Şuan fena değil doluyuz aşağı yukarı. Geçen bayram ile şuan ki bayram doluluğu, potansiyeli aynı. Geçen bayram tatil daha uzun diye daha da yoğundu. Şuan benim bildiğim kadarıyla Çarşamba ile Cuma’yı birleştirmediler. Öyle bir açıklama olmadı. 4 gün hala tatil. Ama yine de memnunuz talepler güzel. “ dedi.
“Bayrama Özel Alışveriş Zihniyeti Kalmadı”
İlda Butik yetkilisi Hatun Tok; ortada bir bayram havası göremediğinden bahsederken insanların bayram için değil de bunu bir ihtiyaç olarak gördükleri için giyim alışverişi yaptığından söz etti. Tok: “Geçen bayramla önümüzde ki bayram ticari anlamda çok fark var. Şuan bir yoğunluğum ya da bir azalmam yok müşteri konusunda. Yaz sezonu burada ağır geçiyor ama aşırı bir düşüş var. İnsanlar bayram diye değil ihtiyaç diye alıyorlar. Bayrama özel bir alışveriş zihniyeti yok şuan. Zaten benim ikinci el olduğun için diğer esnaflar ne yapıyor bilemiyorum. Sabit olan müşterilerim ise bayrama özel değil de ihtiyacı olanı tercih ediyorlar. Bayram için bir fiyat değişimim yok. Sabit ve uygundur. Zaten aşırı bir zam geldi. Ben ikinci el sattığım için komşulardan biliyorum düşük satma şansları hiç yok. Sürekli alıyorsun üzerine zam geliyor diğerini almadan. O yüzden zam olayı insanların indirim yapmasını da etkiliyor. Bazı kurumsal yerler var onlar şimdi bayilik olduğu için kampanyalar yapabiliyorlar. Ama bizim gibi ufak tefek esnaflar da maalesef olmuyor. Fakat duygusal boyutuna gelirsem bayrammış gibi hissetmiyorum. Önceden çoluk çocuk ailecek kutlanırdı öyle bir özlem var. Şimdi maalesef yok tükendi. Ama geçen Şeker Bayramı bayram öncesi değil de bayramda yerli turist gelmesinden dolayı güzel satışım oldu.” dedi.
“Gelenek Ve Göreneklere Bağlılık Azaldı”
Ayçam Kuruyemiş yetkilisi Mustafa Öztürk; eskisi gibi insanların gelenek ve göreneklerine bağlılığının kalmamasından dolayı insanlarında bir bayram alışverişine ihtiyaç duymadıklarından söz eden Öztürk: “Geçtiğimiz bayram ile şuan ki bayram arifesinde kuruyemişte bir fiyat değişimi yok. Geçen bayram da satışlar iyi değildi bu bayram da iyi değil. Bir bayram havası yok zaten insanlarda. Satış yok. Hele de yaz sezonu çarşı öldü yani. Bayram için bu yüzden bir hazırlığımız yok. Şekerleri zaten büyük marketler satıyor. Onların bile elinde kalıyor. Artık böyle örf ve adetimiz kalmadı şeker konusunda. İnsanlar 3 gün bayram sonrasında hemen gezi düşünüyor. Tatil düşündükleri için de bu tarz alışverişlere pek girmiyorlar. Zaten bayram havası yok, çarşı bomboş olduğu için bizde bir alışveriş beklemiyoruz. Bundan dolayı durumlar da pekiyi değil.” dedi.
Şerife Erdem