Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İstanbul, Ankara ve Bursa için Bilim Kurulunun maske zorunluluğu önerisinde bulunduğunu belirterek, “Uygulamada maske zorunluluğu olmasına rağmen birçok ilde ve kapalı alanda bunun sağlanmadığını görüyoruz. Sağlanmayan illerde, toplumlarda, etkinliklerde vaka sayılarının arttığını çok net görüyoruz” dedi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından açıklamalarda bulundu. Herkesi sağlık dilekleriyle selamlayan Bakan Koca, salgının 6 ayının geride kaldığını hatırlattı. Bugünkü verilerle tüm dünyada pozitif tanı konmuş kişi sayısının 8 milyon 147 bin 9 olduğunu belirten Koca, “Vefat sayısı 443 bin 685’e ulaşmıştır. Ülkelerin birbirine kıyasla durumu, bildiğiniz gibi, toplam nüfus içinde her 1 milyon kişiden kaçına pozitif tanı konduğu ile belirlenmektedir. Amerika Birleşik Devletleri, her 1 milyon kişi başına 6 bin 673 vaka ile listenin başlarında yer alıyor. İspanya 1 milyon kişi başına 6 bin 233, İngiltere 4 bin 393, İtalya 3 bin 928, Rusya 3 bin 738, Hollanda 2 bin 865, Fransa 2 bin 416, Almanya 2 bin 249, İran 2 bin 292 vaka bildirmiştir. Ülkemiz, 1 milyon kişi başına 2 bin 151 vaka ile 51’inci sırada yer almaktadır” diye konuştu.
“ÜLKEMİZ TOPLAM VAKA SAYISINA KIYASLA YÜZDE 2,67, ÖLÜM ORANIYLA 81’İNCİ SIRADA YER ALMAKTA”
Covid-19’a bağlı ölümlerde, Avrupa ülkelerinin ön sıralarda olduğunu söyleyen Bakan Koca, “Belçika, her 1 milyon kişi başına 834 vefatla listenin başında yer almaktadır. İngiltere’de her 1 milyon kişi başına, 618, İspanya’da 850, İtalya’da 569, Fransa’da 453, Almanya’da 106 vefat olmuştur. Amerika Birleşik Devletleri’nde bu sayı 360’tır. Türkiye 1 milyon kişi başına 57 vefat ile 47’inci sırada yer almaktadır. Ölüm oranlarıyla ilgili bilgilerse şöyle: Fransa ölüm oranı bakımından yüzde 18,7 ile başlardadır. Belçika’da ölüm oranı yüzde 16.07, İtalya’da yüzde 14.48, İngiltere’de yüzde 14.06, Meksika’da yüzde 11.7, İspanya’da yüzde 11.12, Almanya’da yüzde 4.73’tür. Ülkemiz toplam vaka sayısına kıyasla yüzde 2.67, ölüm oranıyla 81’inci sırada yer almaktadır” şeklinde konuştu.
Dünya insanın Covid-19 ile mücadelesinde henüz gönülleri müsterih edebilecek bir zafer elde edemediğini aktaran Koca, 7 Haziran günü salgının başlangıcından bu yana, dünyanın en yüksek günlük vaka sayısını gördüğünü vurguladı.
“NORMALLEŞMEYİ NE KADAR KONTROLLÜ SOSYAL HAYATA ÇEVİREBİLİRSEK O KADAR GÜVENDE OLURUZ”
Haziran ayı ile birlikte başlayan normalleşmenin eski hayat tarzına dönmek olmadığını ısrarla vurguladığını hatırlatan Koca, “Yeni normali, kontrollü sosyal hayat olarak tanımladım. Toplum hayatının vazgeçilmez gereklerinin farkındayız. Üretim devam etmek zorunda. Eğitim, ulaşım, ticaret, turizm, ve bütün hizmet sektörlerinin canlı olması toplumun geleceği için vazgeçilmez unsurlar. Hafta sonlarında vatandaşlarımızı açık havadan mahrum ettik. Şehirlerarası ulaşımı kısıtladık. Gençlerimizden, büyüklerimizden evde kalmalarını istedik. Onlar sadece kendilerini korumak için değil, tüm toplumun yararına bu fedakarlığa katlandılar. Gencimiz, yaşlımız maskeye, mesafeye temizliğe dikkat ederek bu toplumsal harekete güç kattı ve sonuç aldık. Sağlık personelimizin fedakarca çalışması ve güçlü sağlık alt yapımız siz vatandaşlarımızın desteğiyle bize bir başarı hikayesi yazdırdı. Daha önce dediğim gibi, kara göründü, ama deniz hala dalgalı. Normalleşmeyi ne kadar kontrollü sosyal hayata çevirebilirsek o kadar güvende oluruz. Bu zorunlu dönüşümü ne kadar dikkatli yaparsak, ne kadar davranışlarımızı kontrol ederek ilerlersek neticeye o kadar kesin ulaşırız.
Son günlerde vaka sayımızda ve yoğun bakıma alınan hasta sayımızdaki değişmeler, bu dalgalanmaların yansımasıdır. Sürpriz yok. Beklenen sınırdayız. Bu sınırı aşmamak sizin elinizde” ifadelerini kullandı.
“ENTÜBE EDİLENLERİN VEFAT ETME ORANI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE DÜŞTÜ”
Bakan Koca, hastalığın kontrol altında olduğunu ifade ederek, “Virüsün şiddetini düşürdüğüne yönelik bir kanıtımız yok, ama vakalarımızın şiddetinde değişim var. Mart ayı sonunda günde bin 500 civarı yeni vakamız varken bunların yarısı yani yüzde 50,64’ü pnömoni oluyor ve yoğun tedavi gerektiriyordu. Şimdi ise bin 500 civarı vakamızın sadece yüzde 9,4’ü pnömoni oluyor.Yine ilk günlerde hastalarımız 20 günün üzerinde hastanede kalırken, şimdi bu süre 2,9 güne düştü. Yoğun bakımda geçirilen süre ortalaması ise 18,9 günden 2,7 güne indi. Daha az oranda hasta entübe edilir oldu, yani solunum cihazına bağlandı. Entübasyonda kalma süresi ise 1 günden 2,6 güne çıktı, ama entübe edilenlerin vefat etme oranı önemli ölçüde düştü. Salgının başlangıcında entübe edilenlerin yüzde 67’si, yoğun bakımdakilerin ise yüzde 53’ü vefat ediyordu. Şimdi ise entübe edilenlerin yüzde 4’ü, yoğun bakıma girenlerin yüzde 2’si vefat ediyor. Virüsün etkisinde bir azalma henüz yok, ama hekimlerin tedavi etme gücünde önemli artış olduğu bir gerçek. Bunda büyüklerimizi koruma altına almamızın da büyük rolü var. Hastaların yaşı ilerledikçe hastanede kalma, yoğun bakımda kalma ve entübasyonda kalma süreleri dramatik şekilde artmaktadır” açıklamasında bulundu.
“60 YAŞ ÜZERİ VE EN AZ 1 ALT HASTALIĞI OLANLARIN ORANI YÜZDE 71,70’DİR”
Nisan ayının başında günlük entübe edilen yeni hasta sayısının 130 civarındayken, bu sayı Haziran başında 18’e kadar düştüğünü aktaran Bakan Koca, “Benzer şekilde yoğun bakıma giren hasta sayısı da 330 civarından 34’e düşmüş durumdadır. Vefat eden vatandaşlarımızın yüzde 91,2’si risk grubunda tanımlanan kişilerden oluşmaktadır. Salgın boyunca vefat edenlerin içinde 60 yaş üzeri ve en az 1 alt hastalığı olanların oranı yüzde 71,70’dir. 60 yaşından küçük ve herhangi bir alt hastalığı bulunmadığı halde kaybettiklerimiz vefat edenlerin yalnızca yüzde 4,26’sını oluşturuyor” dedi.
Son günlerde dalgalanmaların seyrinin farklı illerde farklı şekilde gerçekleştiğini söyleyen Koca, şu ifadeleri kaydetti: “Vaka sayısına göre vefat oranının en yüksek olduğu il yüzde 12,4 ile Gümüşhane’dir. En düşük olduğu il ise yüzde 0,33 ile Kilis’tir. Burada dikkatinizi bazı illerimize çekmek isterim: Son bir ayda Ankara’da günlük ortalama vaka sayısı 127, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 155, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 177. Son bir ayda İstanbul’da günlük ortalama vaka sayısı 653, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 620, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 616. Son bir ayda İzmir’de günlük ortalama vaka sayısı 32, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 38, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 34. Son bir ayda Bursa’da günlük ortalama vaka sayısı 64 son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 84, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 93. Son bir ayda Kocaeli’de günlük ortalama vaka sayısı 78, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 91, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 113. Son bir ayda Konya’da günlük ortalama vaka sayısı 41, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 73, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 88. Son bir ayda Kayseri’de günlük ortalama vaka sayısı 14, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 25, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 28. Son bir ayda Diyarbakır’da günlük ortalama vaka sayısı 58, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 81, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 87. Son bir ayda Şanlıurfa’da günlük ortalama vaka sayısı 25, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 42, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 43.Son bir ayda Van’da günlük ortalama vaka sayısı 7, son bir haftada günlük ortalama vaka sayısı 14, son üç günde ortalama vaka sayısı ise 14. İl Hıfzıssıhha Kurullarımız durumu dikkatle takip etmektedir. Her ildeki duruma göre bu Kurullarımız yetkilerini kullanarak tedbirler alacaktır.Artık Covid-19’u daha yakından tanıyoruz. Mücadelede, tanıda, takipte, tedavide daha donanımlı, daha tecrübeliyiz. Biz, bize düşen görevi bütün gücümüzle yapma gayreti içindeyiz. Bunu gördüğünüze, buna inandığınıza eminim. Bu ülkeyi seven, yakınını, akrabasını, komşusunu, iş arkadaşını, eşini, dostunu seven, onların hakkını koruma sorumluluğu taşıyan her vatandaşımızın da elinden gelen gayreti göstereceğinden de şüphe etmiyorum. Hep birlikte kucaklaşacağımız günler uzak değildir.”
İSTANBUL, ANKARA VE BURSA İÇİN MASKE ZORUNLULUĞU ÖNERİSİ
Güncel verileri kamuoyu ile paylaştığı açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Bakan Koca, maske zorunluluğuna ilişkin soruya, “Gerekli tedbirlere uyulabilir ve gereği yapılırsa tehdit de ortadan kalkmış olur. Özellikle İl Hıfzıssıhha Kurumlarımız illerinde salgının seyrine göre her türlü tedbiri alma konusunda yetkililer. Maske kullanımıyla ilgili şu an 45 ilde gerekli görüldüğü için bu karar alındı. Benzer şekilde ilave olabilecek illerimiz de olabilir. Bunlardan 3 tanesi için Bilim Kurulunun önerisi oldu. İstanbul, Ankara ve Bursa için Bilim Kurulunun önerisi oldu. Uygulamada maske zorunluluğu olmasına rağmen birçok ilde ve kapalı alanda bunun sağlanmadığını görüyoruz. Sağlanmayan illerde, toplumlarda, etkinliklerde vaka sayılarının arttığını çok net görüyoruz” şeklinde yanıt verdi.
“SOKAĞA ÇIKMA KISITLAMASI GİBİ BİR DURUMU DÜŞÜNMÜYORUZ”
İleriki günlerde kısıtlamanın uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin soruya Bakan Koca, “Önümüzdeki günlerde sokağa çıkma kısıtlaması gibi bir durumu düşünmüyoruz. Bilim Kurulunda gündeme gelmedi” dedi. Oxford Üniversitesi tarafından korona virüs tedavisinde etkili olduğu savunulan ve DSÖ tarafından da yapılan açıklamada desteklenen Deksametazon ilacına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Koca, “Salgının ilk günlerinde gündemimizde olan bir ilaçtı. Deksametazon yani kortizon daha çok iltihabı önlemek üzere uygulanan bir ilaç. Bu ilaç yapılan çalışmada da ayakta olan hasta için değil, geç dönem solunum sıkıntısı olan hastalara uygulandığında bu sonucun elde edildiğini belirten bir durumdu. Biz, tedavide hem genel hem de hedefe yönelik uygulamalarımız oldu. Genele yönelik bu anlamda kortizon kullanıldığı gibi yine hedefe yönelik ilaçları da kullandık. Başından beri kullandığımız ama hangi hastaya kullandığımızın da net belli olduğu, hem genel hem de hedefe yönelik bu ve benzeri ilaçları kullandığımızı ve rehberimizde olduğunu söylemek istiyorum. İngiltere’de şu dönemde bazı vakalarda kullanıldığını ve bu kadar faydalı olduğunu söylediği ilacı uygun olan hasta grubuna kullandığımızı tekrar söylemek istiyorum” dedi.
“18 YAŞ ALTINDA BİR ARTIŞ OLMADIĞINI RAHAT SÖYLEYEBİLİRİM”
Bir basın mensubunun, “65 yaş üstü sokağa çıkma kısıtlamasının kaldırılmasından sonra hastaneye başvuran sayısında bir değişiklik oldu mu? 18 yaş altı ile ilgili de bir değişim söz konusu mu?” sorusuna Koca, “18 yaş altında bir artış olmadığını rahat söyleyebilirim. Ama demin verdiğim rakamlarda vaka sayısında yaş ortalamasının aşağı düştüğünü ifade ettim. Özellikle gençlerin sokağa çıkmasıyla bu oranın arttığını ve ortalama yaşı da aşağı çektiğini, vefat edenler için de 65 yaş üstü vefat edenlerin oranı yüzde 93’lere kadar çıkmış oldu. Burada etkisinin olduğunu, yaş aralığının yukarı doğru çıktığını söyleyebilirim” şeklinde yanıt verdi.
“İKİ SINAV İÇİN DE UYGULAMANIN YAPILMASI TALİMATINI VERDİLER”
Hafta sonu gerçekleştirecek sınavlara ilişkin ve bedelli askerliğe ilişkin açıklama yapan Koca, “Bedelli askerlikle ilgili, onun devamından yana olundu. 28 gün uygulaması devam etmiş olacak, tedbirlere uymak kaydıyla. Her iki sınav için Bilim Kurulunun özellikle sınava giriş saatleri ve başlangıç saatleri ve çıkış saatleri olmak üzere, daha güvenilir sınava girişlerini sağlamak üzere tedbir alınması, gerektiğinde sokağa çıkma dahil olmak üzere o saatlerle ilgili bir önerisi oldu. Bu öneriyi Sayın Cumhurbaşkanımız ile bu öneriyi paylaştım. Cumhurbaşkanımız bu konuda hassasiyet gösterilmesi ve iki sınav için de uygulamanın yapılması talimatını verdiler” ifadelerini kullandı.
AŞI ÇALIŞMALARI
Aşı çalışmalarının durumuna ilişkin soruları yanıtlayan Bakan Koca, “TÜBİTAK ve TÜSEB’in desteklemiş olduğu kimi üniversitelerde aşı çalışmaları başladı. Hayvan çalışmaları da devam ediyor. Klinik safhasına gelmiş değiliz. Dünyada klinik safhaya gelmiş olan aşı çalışmalarının az olduğunu biliyoruz. Hem Çin hem Rusya ile özellikle Klinik çalışma bazında işbirliğini daha güçlendirmeyi konuştuk. Erken dönemde klinik çalışmalarının, insan çalışmasının, Türkiye’de gelebileceğini şu an söylemem zor. Zannediyorum, iki çalışmanın birinin Eylül birinin Ekim ayında klinik çalışma safhasına gelebileceğini söyleyebilirim. İki farklı üniversitede olan çalışma. Birinin TÜBİTAK birinin TÜSEB’in desteklediği iki önemli çalışma” dedi.
“153 BİNİN YARISINA YAKINI TAMAMLANDI”
Antikor testine ilişkin soruya yanıt veren Koca, “153 binin yarısına yakını tamamlandı. Tamamlanan çalışmaların ön bilgileri ise toplumda PCR ile yapılan numune sonuçlarında binde 2-2,5’larda yani çok yüksek olmadığını görüyoruz. İkinci yaptığımız, bağışıklık durumunu bilmek. Bununla ilgili yarısına yakını yapılan bu çalışmanın yüzde 1,5’in altında olduğunu biliyoruz. Bunu tüm Türkiye bazında söylüyorum. Sürü bağışıklığının aslında kolay bir bağışıklama olmadığını çok net söyleyebiliriz. Toplumda yaygın bir taşıyıcılığın olmadığını çok net söyleyebiliriz” ifadelerini kaydetti.
“Antikor testi sonucu pozitif çıkan kişinin bir daha korona virüs olmayacağı anlamına mı geliyor?” sorusuna Koca, “Belli bir dönem antikorun pozitif kaldığını, bu pozitif kaldığı süreçte de koruduğunu biliyoruz. Ne kadar koruyor olabildiğiyle ilgili net bir bilgi yok. Ama şu an bu antikorun varlığının devam ettiğini, koruduğunu rahat söyleyebiliriz ama süresiyle ilgili daha net bir şey söyleyemiyoruz” şeklinde yanıt verdi. (İHA)