Ticaret Bakanlığı, yılın belirli dönemlerinde "efsane cuma indirimleri" gibi isimlerle yapılan kampanyalarda tüketici mağduriyetinin yaşandığının tespiti halinde gerekli idari yaptırımların uygulanacağını belirterek, Bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu'nun da özel indirim günlerine ilişkin re'sen inceleme başlattığını bildirdi.
Ticaret Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, yılın belirli dönemlerinde, özellikle de Kasım ayında "efsane cuma indirimleri", "şahane cuma indirimleri", "süper cuma indirimleri" gibi isimlerle birçok ürün yelpazesinde çeşitli oranlarda indirimler yapıldığı anımsatıldı. Korona virüs salgınının da etkisiyle tüketicilerin kolay olması, zaman ve mekan sınırlaması bulunmaksızın çok çeşitli sayı ile türde ve daha düşük fiyattan ürüne ulaşabilme imkanı sunması nedeniyle online mesafeli alışverişleri tercih ettiğinin gözlemlendiği ifade edilerek, ancak online alışverişlerin özellikle belirli özel günlerde yanıltıcı indirimler, yoğunluk sebebiyle lojistik süreçlerde aksama, kötü niyetli satıcılarca ayıplı mal gönderimi veya bedelin tahsil edilip hiç mal göndermeme, cayma hakkını kullandırmama gibi birçok mağduriyete de yol açabildiğinin görüldüğü belirtildi.
Bu kapsamda tüketicilerin mağdur olmamaları, satıcı veya sağlayıcıların da idari müeyyide ile karşılaşmamaları için taraf olacakları mesafeli sözleşmelere ilişkin dikkat etmesi gereken hususlar şöyle sıralandı:
"Alışveriş öncesi tüketicilerimizin ihtiyaçlarını karşılayacak mal veya hizmeti tam ve doğru olarak belirlemeleri ve bütçeleri ile harcamaları arasındaki dengeyi gözetmeleri, satıcı veya sağlayıcı hakkında iletişim bilgisi, vergi kimlik numarası, MERSİS ve ETBİS kaydı ve gerekirse şikayet platformları ile satıcı/sağlayıcı müşteri hizmetleri vb. yerlerden gerekli sorgulamanın yapılması; satışa sunulan ürün fiyatının özellikle standart nitelikteki ürünler için diğer satıcı veya sağlayıcılardaki fiyatları ile karşılaştırılması, satıcının internet sitesinin güvenliği ile alışverişe ilişkin güvenli ödeme yöntemleri olan SSL sertifikası, 3D security veya sanal kartla ödeme gibi seçeneklerin olup olmadığının kontrolü, sosyal medya kanalları aracılığıyla yönlendirilen internet sitelerine ilişkin olarak satıcı veya sağlayıcının internet sitesine ilişkin yönlendirmenin yapıldığının adres çubuğundan kontrol edilmesi, ödeme işlemi öncesi mevzuatta yer alan ve satıcı/sağlayıcı unvanı, açık adresi, ayrıntılı diğer iletişim bilgileri, mal veya hizmetin ödenecek toplam tutarı, cayma hakkına ilişkin ayrıntılar ve hak arama yollarını içeren ön bilgilerin verilip verilmediğinin kontrol edilmesi, özel günlerde çok yüksek oranlarda yapıldığı iddia edilen indirimlerin doğruluğuna ilişkin olarak diğer satıcı veya sağlayıcılarda aynı ürünün fiyatına ilişkin araştırma yapılması önem taşımaktadır."
Satıcı ve sağlayıcılara ilişkin ise "Tüketiciler ile mesafeli sözleşme akdedilmeden önce tüketici mevzuatında yer alan yasal yükümlülüklerin karşılanması için ön bilgilendirmenin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile tüketiciye iletilmesi, mevzuatta belirlenmiş olan teslim veya ifa, cayma hakkının kullanımı ve bedel iadesine ilişkin yasal sürelere uyulması, cayma hakkının kullanımı durumunda 14 gün içerisinde herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeksizin tüketiciye bedel iadesinin tek seferde yapılması, mesafeli satışa konu edilen mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemesi alınan siparişlerin stokta bulunmama, tedarik edilememe gibi gerekçelerle iptal edilerek tüketici mağduriyetine neden olunmaması için stok ve ürün tedariki aşamalarına dikkat edilmesi önem taşımaktadır" uyarılarında bulunuldu.
Açıklamada, "İndirimli satışlara ilişkin olarak ise indirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmetin miktarı sınırlı ise bu miktarın açık ve anlaşılır bir biçimde belirtilmesi, indirimli satış reklamlarında, indirimli satışa konu edilecek mal veya hizmete ilişkin bilginin yapılan indirim ile beraber anlam karışıklığına yol açmadan diğer bir ifade ile tüketicileri yanıltmadan ya da gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturmayacak şekilde sunulması, yapılan indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken, indirimli fiyattan bir önceki fiyatın esas alınması, satıcı sağlayıcı ya da reklam verenin yapılan indirimin ispatından sorumlu olduğu, indirimli fiyatın uygulanmasına ilişkin süre ve stok sınırı varsa bunun internet sitesi ve reklamlarda açıkça belirtilmesi gerekmektedir" denildi.
Bu kapsamda Bakanlık tarafından söz konusu hususlara ilişkin aykırılıkların tespiti halinde gerekli idari yaptırımların uygulanacağı vurgulanarak, "Bakanlığımız bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu tarafından ayrıca özel indirim günlerine ilişkin olarak re'sen incelemeler başlatılmıştır. Mesafeli sözleşmelere ilişkin olarak hak kaybına uğrayan tüketicilerimizin uyuşmazlıklarının çözümü için parasal sınırları da dikkate alınarak Tüketici Hakem Heyetleri ya da Tüketici Mahkemelerine başvurmaları gerekmektedir" ifadelerine yer verildi.