Koronavirüs nedeni ile Mart ayında kapanma kararı alınan esnaf 70 gün sonra gelen normalleşme ile kepenkleri açmıştı. Ancak Ekim ayında yeniden yükselişe geçen vakaların önüne geçebilmek için yeniden kısıtlamalar getirildi. Bazı esnaflar paket servisine geçerken, çoğu esnaf da yeniden kepenkleri indirdi. Devlet tarafından sağlanan kredilerin geri ödemelerinin başladığı bu günlerde yeniden kapanan esnafın sorunlarına yönelik açıklamalarda bulunan Çanakkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Ünal Özcan, esnafın borçlarda ve kredilerin geri ödemesinde en az bir yıl öteleme istediğini belirtti.
Çin’in Wuhan kentinden başlayarak dünyaya yayılan Koronavirüsü ülkemizde de Mart ayında görülmeye başlanmıştı. Kısa sürede vakaların hızla yükselmesi sonucunda alınan tedbirlerden birisi de iş yerlerinin kapatılması olmuştu. 70 gün kapalı kalan iş yerleri esnafları bitirme noktasına getirmişti. 1 Haziranda başlayan normalleşme süreci ile müşteri kapasitesini düşürerek yeniden kepenk açan esnaflar, borçlarını kapatmak için de Ekonomi Koroma Kalkanı Paketi ile verilen kredileri kullandı. Geçen 6 aylık süre içerisinde Ekim ayında vakalar yeniden artış gösterdi. Ölüm oranlarının da artması ile yeniden tedbir almaya geçildiği bu günlerde vatandaşlar yeniden kepenkleri kapattı. Yasaklar dolayısı ile bazı esnaflar paket servisine çıkarken özellikle sulu yemek lokantaları zor duruma düştü. Kullanılan kredilerin de geri ödendiği döneme denk gelen yeni yasaklar esnafın yükünü de arttırdı.
Kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı açıklamasının ardında başlayan yeni yasakların Esnafa yansımaları ile ilgili bilgiler veren Çanakkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Ünal Özcan “Bildiğiniz gibi ilk olarak Mart ayında ülkemizde Koronavirüs vakasının görülmesinin ardından alınan tedbirlerle bazı işletmeler 70-75 gün kapalı kaldı. Haziran ayında açıklanan normalleşme süreci ile birlikte esnaf kepenk açtı. Ekim, Kasım ayında vaka sayısının tüm Dünya’da artış göstermesiyle birlikte kısıtlamalar geldi. Biz esnafın durumunu il bazındaki gelişmeleri, Pandemi Kurulları’nda anlattık. En son geçtiğimiz akşam Bakanlar Kurulu Toplantısı sonucu açıklama yapıldı. Genelge yayınlandı. Kahve ve kıraathaneler ile tüm dernek lokaller kapatıldı. Restaurantlar paket servise geçti. Saatlerine kısıtlama geldi. Kahvehanelerde zaten sıkıntı vardı, bu durumda iş yapması mümkün değil. Öte yandan sulu yemek hizmeti veren yerler kapalı. Elbette sokağa çıkma yasağı da genel anlamda olumsuz etkiler” dedi.
Sadece Paket Servisi Yapabilecek İşyerleri Ayakta Durabilir
Normalleşme öncesindeki kısıtlama ile geirleri iyice düşen ve iş hacimleri yüzde 30’lara düşen esnafın sorunlarını da dile getiren Esnaf Odaları Birliği Başkanı Ünal Özcan, son kısıtlamalar ile sadece paket servisi yapabilen esnafın ayakta durabileceğini söyleyerek “Sokağa çıkma yasağı tüm sektörleri etkiledi. Esnafın içinde bulunduğu zor durumu aylardır anlatıyoruz, düzelmesi için mücadele ediyoruz. Her ay yaptığımız toplantılarımıza bir milletvekilimizi davet ediyoruz ve durumu aktarıyoruz. Zaten iş hacmimiz yüzde 30’lara düşmüştü, sıkıntı vardı. Kahvehaneler zor durumdaydı, şimdi ise hiç iş yapmaları mümkün değil. Restaurantlarda ise paket servisi yapanlar ayakta kalabilir, ama sulu yemek hizmeti veren yereler kapatıldı” dedi.
Bir Yıl Öteleme İstiyoruz
Mart ayında başlayan pandemi sürecinde kapalı kalan esnaflar için verilen kredilerin ödeme zamanının başladığını ancak yeniden mekanları kapatılan esnafın bu kredileri geri ödeme imkanı olmadığını belirten Ünal Özcan, bu kredilerin en az bir yıl ötelenmesi için esnafın talep ettiğini belirterek “Bizim isteğimiz tüm ödemelerde bir yıl ötelemedir. Bu talebimizi resmi yazılarla da iletiyoruz. Esnaf Halk Bankası ve Esnaf Kefalet aracılığı ile kredi kullandı. Bu ödemeler başladı. Elektrik ve doğalgaz konusunda öteleme yapılmıştı. Devlet yeni yapılandırma yaptı. Bunlardan esnafında faydalanmasını istiyoruz. Vergi, prim, kredi ve diğer tüm ödemelerde en az 1 yıl öteleme istiyoruz. İşyeri masrafı için hibe, faizsiz kredi talep ediyoruz. Kahvehaneler ile ilgili çalışma yapıldığını biliyoruz. Bu taleplere ilişkin en kısa zamanda çalışma yapılacağına inancımız tam. Öteleme yapılacağını düşünüyoruz. Taleplerimizi telekonferans yöntemiyle de ileteceğiz” dedi.