Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Covid-19’a karşı geliştirilen en yenilikçi aşı yöntemlerinden biri olan virüs benzeri parçacıklara dayalı VLP aşı adayının ilk insanlı denemelerinde gönüllü oldu.
TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında çalışmaları süren VLP temelli aşı adayının Faz 1 aşamasına katılan Bakan Varank’a Ankara Onkoloji Hastanesi’nde ilk doz aşı uygulandı.
ÖNCE TESTLER YAPILDI
Varank, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ile birlikte sabah saatlerinde hastanenin Faz 1 Klinik Araştırma Merkezi’ne geldi. Bakan Varank’a Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Fevzi Altuntaş ile Klinik Araştırma Merkezi Koordinatörü Doç. Dr. Halil Kara eşlik etti. Kan testleri, EKG dahil klinik parametreleri takip edilen Varank’a akşam saatlerinde aşı adayının ilk dozu uygulandı.
21 GÜN SONRA 2’NCİ DOZ
Bakan Varank’a ilk doz, Türkiye’de uygulamaya başlanan aşıların aksine, subkutan enjeksiyonu yöntemiyle koldan kas içine değil deri altına yapıldı. Geceyi hastanede geçirecek olan Varank’ın yarın taburcu edilmesi bekleniyor. Varank, 21 gün sonra ikinci doz aşıyı alacak.
YENİLİKÇİ AŞI TEKNOLOJİSİ
Varank, aşı olduktan sonra yaptığı açıklamada, VLP’nin Türkiye’de ve dünyada yenilikçi bir aşı teknolojisi olduğunu belirterek, geçen yıl TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu olarak Türkiye’de tüm aşı ve ilaç çalışması yapan hocalarla toplantı yaparak ülkenin virüsle mücadelede neler yapabileceğini konuştuklarını anımsattı.
GÖNÜLLÜLÜK SÖZÜMÜZÜ YERİNE GETİRİYORUZ
Bir hocanın kendilerine “Sayın Bakan’ım siz bize destek verin, önümüzü açın, aşımızı üretelim, ilk biz kendimize yapılacağız.” dediğini aktaran Varank, “Biz Hasan Hoca'yla söz verdik, yeter ki bilim insanlarımız aşıyı üretme noktasına gelsin sizinle beraber biz de gönüllü oluruz. Bugün o gönüllülük sözümüzü yerine getiriyoruz.” ifadesini kullandı.
İNOVATİF AŞI ADAYI
Varank, VLP aşısının dünyada inovatif kabul edilen bir aşı türü olduğunu vurgulayarak, “Dünya Sağlık Örgütü listesine göre dünyada 4 tane klinik aşamalarına geçmiş aşı adayı var. Burada İhsan ve Mayda hocalarımızın geliştirdiği bu aşının dünyadakilerden farklı özellikleri var. Aşı adayımız virüsün 4 proteinini de dikkate alarak tasarlanmış bir aşı adayı. Aynı zamanda aşılarda kullanılan etkinliğini artıran adjuvantlar var. İhsan Hoca'nın en başında geliştirilmesine ABD’deki çalışmalarına katıldığı CpG adjuvantı var. İnovatif aşı adayı olduğuna inanıyoruz. Neticelerinin de çok farklı ve dünyadakilerden etkin olacağına inanıyoruz.” diye konuştu.
YERLİ VE MİLLİ
Faz-1 gönüllüsü olmanın önemine işaret eden Varank, Türkiye’de Faz-1 çalışmasının aşıda çok yapılamadığını dile getirdi. Varank, aşı yaptıracak olan vatandaşlara da seslenerek, “Aşılama vaktiniz geldiyse, aşıya adaysanız Sağlık Bakanlığımızın uyguladığı aşıları yaptırın. Ama yerli aşı çalışmalarında da gönüllü olmak istiyorsanız çekinmeyin. Biz burada Hasan Hoca'mızla Faz-1 ilk insan denemelerinde gönüllü olduk, aşımızı yaptırdık. Bu çalışmalarla Türkiye'nin VLP denilen yeni teknolojideki aşısında hızlıca ilerleyerek sene sonuna kadar Faz-3 çalışmalarını tamamlayıp Türkiye’nin VLP yerli ve milli aşısını elimize almak istiyoruz. Sadece Türkiye’ye değil aynı zamanda tüm insanlığa faydası olmasını aynı zamanda tüm insanlığa faydası olsun istiyoruz.” dedi.
DÜNYAYA ŞİFA OLACAK
Varank, Faz-1 denemesi yapılan merkezlerin sayısını Sağlık Bakanlığı ile birlikte arttırmaya devam edeceklerini söyleyerek “Virüs benzeri parçacıklı aşı adayımıza çok güveniyoruz. Sene sonuna kadar yeterince gönüllü bulabilirsek Faz-3’üde hızlıca tamamlayarak aşımızı ele almak dünyaya şifa olacak başarılı bir aşıyı ortaya çıkarmış olacağız.” şeklinde konuştu.
FAZ-2’DE İNGİLİZ MUTASYONU İÇİN DENENECEK
Virüs benzeri parçacıklar teknolojisinin inovatif bir teknoloji olduğu için yeni mutasyonlar için de dizaynı ve tasarımının değiştirilebildiğini belirten Varank, “Şu anda İhsan ve Mayda hocalarımız İngiliz mutasyonu için VLP aşısının ikinci tasarımını yaptılar. Hayvan deneylerini şu anda TÜBİTAK MAM’da başladı. Bu aşının Faz-2’sine geçildiğinde İngiliz mutasyonuna karşı olan tasarım denenmiş olacak. Sentetik biyoloji dünyada öne çıkan bilim dalı olarak şu anda gündemde. Önümüzdeki dönemde ona ilgi artacak. Bu teknolojiyle ilgili çalışmalar artacak. Sentetik biyolojinin önemli özelliklerinden bir tanesi de hızlı adaptasyon yapılabilmesi. VLP aşısı Faz-2’de İngiliz mutasyonu için denenecek. Ama diğer mutasyonlar için de çok çabuk şekilde yeni bir tür geliştirmek mümkün, hocalarımız bunu çalışıyorlar.
MANDAL’DAN “GÖNÜLLÜ OLUN” ÇAĞRISI
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, 27 Mart 2021’de VLP aşısında Faz-1 aşamasına geçildiğini belirterek, “Türkiye bilimi ve teknolojiyi takip eden bir ülke değil üreten geliştiren bir ülke. Ben bunun ülkemize hayırlı olmasını diliyorum. Bütün halkımıza, öğrencilerimize gönüllü olmalarını öneriyorum. Süreçte emeği geçenlere teşekkür ediyorum.” dedi.
ALTUNTAŞ: “4 MAYIS İTİBARIYLA FAZ-2’YE GEÇECEĞİZ”
Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Fevzi Altuntaş da aşının ilk dozlamasının bittiğine dikkati çekerek, “36 gönüllü üzerinde Faz-1 VLP çalışması bitirmiş olduk. Aşımızın 4 Mayıs itibarıyla Faz-2 çalışmalarına geçmiş olacağız. En kısa sürede yerli aşımızın faz çalışmalarını bitirmiş olacağız.” ifadesini kullandı.
İNSAN DENEMELERİNE 36 KİŞİ KATILIYOR
ODTÜ’den Prof. Dr. Mayda Gürsel ile Bilkent Üniversitesi’nden İhsan Gürsel çiftinin ortak projesi sonucu geliştirilen VLP aşı adayının insan denemeleri, 18 artı 18’lik biri düşük diğeri yüksek doz olmak üzere iki gruba uygulanıyor. Her 2 grubun 6’sı plasebo yani, içinde aktif ya da etken bir madde bulunmayan enjeksiyonlardan oluşuyor.
36 GÖNÜLLÜ DAHA VAR
Varank ve TÜBİTAK Başkanı Mandal dışındaki 36 gönüllünün ismi gizli tutuluyor. Aşıyı uygulayan sağlık personeli de uygulanan kişideki enjeksiyonun içeriği hakkında bilgi sahibi olamıyor.
KLİNİK AŞAMAYA GEÇEN 4’ÜNCÜ AŞI ADAYI
Dünyada sayılı, TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu kapsamında ise tek VLP teknolojisi ile geliştirilen aşı adayı, 30 Mart’ta da DSÖ’nün Covid-19 aşı adayları listesinde yer alarak dünyada bu türde klinik aşamaya geçen 4’üncü aşı adayı oldu. (Kaynak: Sanayi Teknoloji Bakanlığı)