Çanakkale’de domates hasadı sancılı başladı. Tarladaki ürünü 70 kuruştan almak isteyen aracılara tepki gösteren bazı çiftçiler, masrafları karşılanmadığı gerekçesiyle ürünleri tarlada bıraktı. Tarlada ucuz olan domatesin fiyatı, zincir marketlerde neredeyse 10 katına satılıyor.
Kendine has kokusu ve tadıyla meşhur Çanakkale domatesinin hasat dönemi sancılı başladı. Girdi maliyetlerinin artmasına rağmen çiftçinin domatesini 70-80 kuruş bandında almak isteyen aracılara, üreticiler tepki gösteriyor. Domatesin maliyetinin kilo başına 1.80 kuruş ile 2 lira olduğunu öne süren çiftçiler, emeklerinin karşılığını alamadıklarını ifade ediyor. Hal böyle olunca bazı üreticiler ektiği domatesi toplatmayarak tarlada bırakıyor.
“Emeğimizin karşılığını alamıyoruz, çok mağduruz”
Çanakkale’nin Bayramiç ilçesine bağlı Ağaç köyünde 8 yıldır domates ve birer üretimi yapan çiftçi Mehmet Saçık, “Çok sıkıntılar yaşıyoruz. Bu domatesin masrafı bize aşağı yukarı 1.80 kuruş ile 2 lirayı buluyor. Bizden tarladaki domatesi 70-80 kuruşa almaya çalışıyorlar. Bunun için biz bu çiftçilikten vazgeçeceğiz. Bu bize aşırı külfet ve zarar veriyor. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Şurada eşimle birlikte çalışıyoruz. Malımızla, canımızla gece gündüz uğraşıyoruz. Attığımız gübrenin parasını alamıyoruz. Kendimize ‘acaba bu sene olur mu’ diye soruyoruz ama ne demişler, ‘çiftçinin karnını yarmışlar, seneye demişler’ bizimki de o hesap, bu konularda çok mağduruz” dedi.
“Umduğumuz şeylerin hepsi hayal oldu”
Tarlada mahsulü olmasına rağmen umduğunu bulamadığını belirten Saçık, “Arada komisyoncu para kazanıyor diyorlar ama ona gidiyoruz, İstanbul Hali’nde bu fiyat, markete soruyoruz 5 lira, zincir markete gidiyorsun 8-10 lira. Bunun için biz ne yapacağımızı şaşırdık. Ürünlerde hastalık çok oluyor. İlaçlarla bu hastalıklarla mücadele etmeye çalışıyorsun millete temiz, organik ürün yapayım diye uğraşıyorsun bu sefer de maliyet çok fazla artıyor. Çok zor durumdayız. Allah’a şükür mahsulümüz var ama umduğumuz şeylerin hepsi hayal oldu” diye konuştu.
“Hem üretici hem de tüketici mutsuz”
Girdi maliyetlerinin artmasıyla birlikte hem üreticinin hem de tüketicinin mutsuz olduğunu ifade eden Bayramiç Ziraat Odası Başkanı İsmail Pehlivan ise, “Öncelikle şunu söylemek lazım, girdi maliyetlerinin arttığı bir ülkede rakamlar yukarıya çıktı. Bu durumla beraber üretici bu rakamların altında ezildi ama gerçek olan bir şey var, burada 2 kişi mutsuz; hem üretici hem de tüketici mutsuz. Bu aradaki fonksiyonda ben komisyonculara da bir şey söylemek istemiyorum. Üreticide 80 kuruştan başlayıp, 1 liraya kadar olan bir fiyat, tüketiciye geldiğinde büyük zincir marketlerde 9-10 lira bir fiyat. Bunun çözümü devlet büyüklerimizin mevcut yasaları çıkartıp, üründe taban fiyatı belirlemesi lazım. Çünkü üretici önümüzdeki yıl domatesin taban fiyatını bilerek ekim yapmak zorunda. Yoksa üreticimiz tarlada domates ekmez ve domatesi de ithal getirmeye başlarız. Yani bir an önce tarımla ilgili taban fiyatın belirlenmesi gerekmektedir” dedi.
“Çanakkale domatesi üreticisi gerçek değerini kazanamıyor”
Başkan Pehlivan açıklamasının devamında, “Çanakkale domatesi kendine has bir üründür. Rüzgarı, Kazdağları’nın iklim yapısıyla ve florasıyla bir farkındalık oluşturmaktadır. Çanakkale domatesi, Kumkale Ovası’ndan bir dalgayla başlar, Koşuburnu ve Bayramiç’in eteklerinde üretilir. Bu domates yaklaşık 15-20 gün önce tezgahlarda yerini almaya başladı. Çanakkale domatesi üreticisi gerçek değerini kazanamıyor. Bunun sebebi, kendi oluşturmuş olduğu marka değerinin yüksek, ürün fiyatının ise düşük olmasıdır” ifadelerine yer verdi.