Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığınca restore edilen ve Çanakkale Savaşlarına dair her bilgilin yer aldığı Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un katılımı ile Eylül ayında açılmıştı. Ünlü tarihçi İlber Ortaylı tarafından da ziyaret edilerek beğenilen Merkez, 5 bini aşkın özel koleksiyonu ile tarihe ışık tutuyor.
Mehmetçiğin destanlaşan mücadelesinin asırlardır anlatıldığı, bir asrı geride bırakmasına rağmen her yıl yeni bir hikayenin ortaya çıktığı Çanakkale destanının yazıldığı bu toprakların ruhunu taşıyacak Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi kuruldu. Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığının 1800’lü yıllarda yapılan ve önce konak devamında sıhhiye binası olarak kullanılan tarihi binanın restore edilmesinin ardından Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un katılımı ile Eylül ayında açılmıştı. Bir asrın tarihine ışık tutan ve özel kolleksiyonların yer aldığı merkez’i ziyaret eden Ünlü Tarihçi İlber Ortaylı da koleksiyonları yakından inceleyerek beğenmişti.
Her Yönüyle Zengin Bir Arşive Sahip
Çanakkale kent merkezindeki Kordon Boyu'nda restorasyonu tamamlanarak hizmete açılan Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi, Çanakkale Savaşları'na ilişkin yazılı, görsel, işitsel bilgi, belge ve dokümanın tespit ve temin edilmesi, bunları yabancı ülke kaynaklarıyla entegre biçimde araştırmacıların erişimine uygun hale getirilmesi ile eşsiz bir araştırma merkezine dönüştü. Çanakkale Savaşları ile ilgili günümüze kadar yayınlanmış Osmanlıca, Türkçe, İngilizce, Fransızca ve Almanca dillerindeki 5 binin üzerinde kaynak ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü arşivinde Çanakkale'ye ilişkin arşiv belgeleri, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı'na kazandırıldı. Araştırma Merkezi’nde Mustafa Kemal Atatürk'e, Enver Paşa'ya ait birçok imzalı belge, emir, mektup Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezindeki raflarda yerini aldı. Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi binasında; sanatçı atölyeleri, halka açık kurs alanları, çocuk atölyeleri, toplantı salonu, araştırma merkezi, değerli kitap salonu, özel arşiv salonu, dijital arşiv salonu ve kütüphane yer alıyor.
Araştırmacılar Ne İsterse Bulabilecek
Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi’ni çok yakın bir zaman önce hizmete açtıklarını belirten Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, “Çanakkale’nin merkezinde kordonda tarihi bir bina da artık Çanakkale Savaşları'yla alakalı her türlü bilginin, kaynağının, belgenin bulunabildiği çok eşsiz özel bir mekan haline geldi. Zaten bina tarihi bir binaydı ve içini de biz gerçekten hem müze, hem kütüphane, hem de araştırma merkezi olarak tasarladık ve hizmet açmış olduk. Yani Çanakkale meraklılarının, Çanakkale araştırmacılarının ne istiyorlarsa bulabilecekleri erişebilecekleri bir merkez haline geldi. Aynı zamanda bu eşsiz koleksiyonlar, kitaplar, süreli yayınlar, belgeler, resimler, haritalar, çok özel emirler ki, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün de emirlerini ihtiva eden belgeler oralarda sergilenmeye başladı. Ve tabii ki artık Çanakkale sevdalılarının da uğrak noktası haline gelmeye başladı” dedi.
Bütün Eserler Dijitalleştirildi
Kaşdemir, merkezde bulunan tüm eserlerin dijitalleştirildiğini de belirterek “ Şunu bilmek istiyoruz, artık Çanakkale’ye geldiği zaman insanlar gerçekten Çanakkale’yle alakalı her şeye kavuşmuş, ulaşmış olacaklar. Ayrıca bir özelliğimiz daha var bu binayla alakalı, buradaki bütün eserler hepsi dijitalleştirildi. Yani artık her gelen dijitalden de artık bunlar ulaşabilmiş olacaklar. Dolayısıyla biz Çanakkale’nin merkezinde gerçekten böyle çok standartları yüksek bir kütüphane bir müze bir araştırma merkezine kavuşmuş olduk. Çanakkalelilerin ve dışarıdan gelen misafirlerimizin, araştırmacıların kitap okuyabileceği, araştırma yapabileceği çok nezih ortamda bir zaman geçirebileceği bir yer haline gelmiş oldu. Buda tabii ki Alan Başkan olarak bizi çok mutlu ediyor” dedi.
Bu Kadar Önemli Bir Tarihi Geleceğe Aktarmamız Gerekiyordu
İsmail Kaşdemir “Gerçekten Çanakkale, Türkiye için, Türk milleti için çok önemli bir yer. Çanakkale Savaşları Türk tarihinde çok önemli bir yeri ihtiva ediyor. Bu kadar önemli bir savaşın, bu kadar önemli bir fedakarlığında gelecek kuşaklara aktarılması gerekiyor. Daha çok araştırmacıya açık hale getirilmesi gerekiyor. İçerdeki özellikte Çanakkale’nin Kahraman Komutanı Gazi Mustafa Kemal’e ait olan bizzat imzalamış olduğu emirlerinde sergilenmesi buradaki ilgiyi biraz daha da arttırdı. Çok özel fotoğraflar, çok özel belgeler, çok özel kitaplar, süreli yayınlar, yabancı yerli bir sürü kitaba sahip olduk. Yani Çanakkale’ye araştırma merkezi yani herkes Çanakkale alakalı ne merak ediyorsa her şeye ulaşmış ve bulmuş olacak” dedi.
Cuma Deren