Birinci dünya savaşında ittifak devletlerinin yanında savaşa giren Osmanlı Devletini yıkmak için Çanakkale Boğazı önlerine gelen İtilaf devletleri boğazdan geçmek için önce deniz yolu ile saldırıya geçti. 18 Mart’ta donanmanın ağır zaiyat vermesi ile deniz saldırılarından vazgeçen itilaf devletleri bu kez Gelibolu Yarımadasına çıkartma yaparak kara savaşı başlatmıştı. Boğazlarda olduğu gibi Düşman askerleri karada da Mehmetçiğin süngüsüne takılmıştı. Tarihe Çanakkale destanı olarak geçen Kara savaşlarının 108. Yıldönümü törenlerle kutlandı. Her yıl Fransız, İngiliz mezarlık anıtlarının yanında da yapılan törenlerin ilki Şehitler Abidesinde gerçekleştirildi.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan'ın Atatürk rölyefine çelenk sunmasıyla başlayan törene Vali İlhami Aktaş, 1'nci Ordu Komutanı Orgeneral Ali Sivri, 2'nci Kolordu Komutanı Tümgeneral Rasim Yaldız, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Çanakkale Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Turhan Ecevit, Yeni Zelanda Savunma Bakanı Andrew Lıttle, Birleşik Krallık Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Sir Patiıck Sanders, Avustralya Gazi İşleri Bakanı Mın Dva Matt Keogh, Avustralya Büyükelçisi Miles Robert Armıtage, Avusturya Büyükelçisi Johannes Wimmer, Kanada Büyükelçisi Jamal Khokhar, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut, Romanya Büyükelçisi Stefan Alexandru Tinca, Hindistan Büyükelçisi Dr. Virander Paul, Finlandiya Büyükelçisi Ari Makı, Birleşik Krallık Büyükelçisi Jill Morrıs, Fransa Büyükelçisi Herve Magro ve çok sayıda yabancı ülkelerin büyükelçileri katıldı.
Şehitler Bize Bir Kahramanlık Destanı Bıraktı
saygı duruşunda bulunulması, saygı atışı ve İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından bir konuşma yapan Kültür ve Turizm Bakan Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, “Çanakkale; yüksek faziletlere sahip milletimizin vatanseverlik, fedakârlık, cesaret gibi hasletlerle yazdığı kahramanlık destanıdır. Çanakkale, Malazgirt gibi, Mohaç gibi şanlı tarihimizin ve Milli Mücadele'mizin en büyük mihenk taşlarından biridir. Bundan 108 yıl önce, Türk-İslam coğrafyasının her bir köşesinden gelip bu toprağa kanını akıtmış, canını katmış evlatlar, babalar, ağabeyler; gösterdikleri fedakârlıkla Çanakkale Destanı'nı yazmıştır. Türk askeri, Çanakkale'de sadece kahramanlığını ortaya koymamıştır. Ahlakını, dürüstlüğünü ve vicdanını da en zor şartlarda koruyarak, düşmanına, vatanını işgale gelenlere karşı sergilediği insaflı tutumuyla bu savaşın 'Centilmenler Savaşı' olarak anılmasını da sağlamıştır. Bu hasletler Türk askerinin kışlada aldığı askerî terbiyeden evvel, evinde aldığı manevi Türk aile terbiyesine dayanır. Bu vatanın evlatları Çanakkale'de, Galiçya'da, Mısır'da, Kore'de, Kıbrıs'ta ve daha adını sayamadığımız farklı coğrafyalarda şehit düşmüşlerdir. Bu milletin şehitleri, düştüğü her toprak parçasında, arkasında bir insanlık dersi, fedakârlık örneği, kahramanlık destanı bırakmıştır" diye konuştu.
Başarılarımızın Arkasında Çanakkale Ruhu Var
Bakan Yardımcısı Demircan, konuşmasında Çanakkale Ruhuna da değinerek "Bugün müttefikimiz olan farklı milletlerden oluşan bu seçkin kalabalığın ataları; bu topraklarda atalarımızla koyun koyuna yatmaktadır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün dediği gibi, 'Onlar, bu toprakta can verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır'. Bizler, atalarımızın bize bıraktığı gibi gelecek nesillerimize yine barışı, yine kardeşliği miras bırakacağız. Geçmişte de olduğu gibi bugün de Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğindeki başarılarımızın arkasında Çanakkale ruhu vardır. Çanakkale ruhu milli vizyonumuzdur. Bu zaferin mirasçıları olarak bizlerin başlıca görevi başta Çanakkale olmak üzere millî zaferlerimizin hatıralarını özümsemek, yaşatmak ve bu hatıraları yeni nesillerin gönüllerinde de canlı ve heyecanlı tutmaya çalışmaktır" ifadelerini kullandı.
Güçlü Olan Değil Haklı Olan Galip Geldi
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ise yaptığı konuşmasında, Çanakkale savaşının haklı olan tarafın kazandığını belirterek “108 yıl önce bu topraklarda dünya tarihinin akışı değişti ve dünya tarihi adeta yeniden yazıldı. Çanakkale Zaferleri dünya tarihinin sayfalarına, 'Türklerin zaferi' olarak altın harflerle yazıldı. Türk milleti en zor şartlar altında dahi vatanını savunmayı başarmış, icap ettiğinde seve seve ölmeyi bir şeref bilmiştir. Türk milleti vatan ve bağımsızlık uğrunda şehit ve gaziliği en yüce makam olarak kabul etmiş ve bu anlayışın gereğini canını ortaya koyarak ispatlamıştır. 108 yıl önce bu topraklarda güç dengelerine bakılmaksızın güçlü olan değil haklı olanın galip geleceği bir kez daha anlaşılmıştır" ifadelerine yer verdi.
Farklı Dillerde Çanakkale Türküsü Seslendirildi
Birleşik Krallık Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Patrick Sander, günün anlam ve önemini belirten bir konuşma yaptı. Konuşmaların ardından Kur'an-ı Kerim tilaveti yapılarak şehitler için dua edildi. Duaların ardından destanın simgesi haline gelen Çanakkale Türküsü farklı dillerde seslendirildi. Çanakkale Türküsü önce Türkçe daha sonra Boşkança ve Arnavutça olarak seslendirildi. Törende askeri bando eşliğinde askeri birlik, konuk askerler, gaziler ve izciler resmi geçit töreni gerçekleştirdi. Şehitler Abidesinin ardından Fransız ve İngiliz anıtlarında da birer tören gerçekleştirildi.
Şerife Erdem – Burcu Erdal