Tatil denilince ilk akla gelen kıyılarda, Kuzey Ege' nin incisi Ayvacık' ta; teknolojiye inat, geleneksel el dokumacılığı ayrı bir yaşam buluyor.
-------------------------------
Eski Başkanın Gözünden
ASIRLIK DESENLERE,
HAYAT VEREN ELLER
------------------------------
Tatil denilince ilk akla gelen kıyılarda, Kuzey Ege' nin incisi Ayvacık' ta; teknolojiye inat, geleneksel el dokumacılğı yaşam, Eski Başkan Şahin ise tanıtım savaşı veriyor.
HER BİRİNDE, AYRI EMEK, AYRI GÖZ NURU
İlçenin adını, dünyaca ünlü el dokuması halıları ile duyuran Halı dokuma tezgahları, Troya’dan bu güne, yörenin en köklü geleneğini de yaşatmayı başardı.
AK Partiden üç dönem Ayvacık Belediye Başkanı seçilen Mehmet Üna şahin, siyasete mola verdi ancak ilçesini tanıtımda dur durak bilmiyor.
Ayvacık ilçe merkezi ve köylerde, hemen hemen her evde rastlanılan dokuma tezgahlarında, geçmişi 700 yılı aşan desenlerin halı ve kilimlere işlendiğini, böylelikle Mitolojiden günümüze adeta Kültür Sanat köprüsü kuruludğunu anlatan Şahin; 700 yıllık desenlerin ilçedeki Dokuma tezgahları sayesinde günümüze ulaştığını söyledi.
Şahin, Anadolu Yarımadası'nın en uç noktasında, Ege ve Marmara'nın birleştiği kesimde yer alan Ayvacık' ın zaman içerisinde değişik kültürlere ev sahipliği yaptığına dikkat çekti.
Kuzey Ege' nin incisi Ayvacık' ın, Assos Antik Kenti ve Midilli Adası'nın karşısında yer alan, 88 kilometrelik sahil bandıyla, zeytin ağaçları ve doğasıyla olduğu kadar, burada yaşayan halkın yüzyıllardır, tahta tezgâhlarda kök boya kullanılan yün iplerle, 7 Asırlık tarihi yaşattıklarının altını çizen Şahin,
"Ayvacıklılar, yaptıkları halılara kendi iç dünyalarını işliyor. Yörük kadınları bu bölgede 5 asırdır el dokuması ile halı üretip hem aile bütçelerine, hem de ülke ekonomisine girdi sağlıyorlar.
Köylerde yaşayan yöre halkı, üretimi çok zahmetli olan ve kök boya kullanıldığı için renkleri asla solmayan bu halıları görücüye çıkıyor. Bu halılaürı görmek kadar, edinmek de önemli.. Böylelikle, asırlık geleneğin sürdürülebilirliğine katkı sunmuş oluruz.
Yüzyıllar önce bu bölgeye göç eden halk, atalarından gördüklerini kafalarında taşıdıkları motif ve desenleri günümüze kadar getirerek, 500 yıllık el dokumacılığı olan halıcılığı yaşatmayı nesilden nesillere aktarmışlar. Hlı ve kilimlerde yer bulan motiflerin geçmişi ise, daha da eskiye dayanıyor. Tam 7 asır. 700 yüy yıl. Dle kolay gözükse de, bu külütrü yaşatmak aslında hiç kolay olmadı.
Özellikle köylerde yaşayan Ayvacıklıların, tahta tezgâhlar da işlediği halılarda, atkı, çözgü ve argaç denilen, el bükümü yün ipler kullanılıyor. Bu işlem son derece zahmetli.
Yüzyıllardır nesilden nesille aktarılan motifler, hünerli ellerde metrekareye 80 ile 120 bin ilmek atılarak hayat buluyor. Kök boya ile üretilen bu halılar Türkiye ve dünyada rağbet görüyor.
Kök boya yöntemi kullanılarak el ile dokunan halılar, solmama konusunda 100 yıl garantili olarak satılıyor." şeklinde önemli bilgiler paylaştı.
Ayvacık’ta yaşayan ve İşletme sahibi olan Mehmet Ünal Şahin, dedesinden devir aldığı halıcılığı iç piyasada olduğu kadar yurt dışında da Ayvacık halısının ismini dünyaya duyurmuş. Gücünün yettiği sürece yöresel kültüre daima destek vererek, bu kültürlerin yaşaması için elinden geleni yapmaya ant içmiş isimlerden.
İmlçede üç dönem Belediye Başkanlığı da yapan Şahin;
“El dokumacılığı denilince ilk akla gelen Ayvacık ismi olur. Yöre halkının Troya’dan günümüze en köklü geleneğidir Dokumacılık.
Yörede yaşam süren kadınlarımızın, ananelerinden gördükleri el dokumacılığını yaşatmak için veridği mücadele taktiri hak etmektedir.
Ayvacık Halıları genellikle Astar Tezgâhlarda dokunur. Bu tezgâhlar göçebe kültürünün de izlerini taşımakta.
Köylerde çoğu evde halı dokuma tezgahı vardır. Tarım, hayvancılık ve turizm, bunlar birbirine bağlı lokomotifler. İlçemizde küçükbaş hayvancılığı halen yapılmakta.
Bu koyunlardan kırkılan yünleri yöre kadınlarımız, ip haline getirir. Böylelikle süreklilik sağlanmış olur.. Çünkü, dokunacak halıların ipleri, yine yöre halkının yetiştirdiği koyunlardan elde edilmiştir. iki önemli sektör, birbirinin tamamlayıcısı olmuştur.
Yünden atkı, çözgü ve argaç denilen 3 tür ip yapılıyor ve Ayvacık halısına değer katıyor. Ayvacık yöresindeki dokunan bu halıların en önemli özelliği ise ipliklerinin kök boya ile yapılmasıdır.
Kökboyası ile dokunan bu halılara en büyük değeri, yün iplikler katıyor. Daha sonra bunları boyuyor, ninesinden ve annesinden ne öğrendiyse bunu da o düğüm tekniğiyle dokuma dediğimiz halı türüne yansıtıyor.
Halılara yansıyan bu motifler yıllar önce göç yolunda göç ederken, atalarından gördüklerini kafalarında taşıdıkları bu desenleri, motifleri ve kültürleri getirmişler Anadolu’nun en uç noktasında bulunan bu güzel ilçemize.
Halı dokuyan bir bayan, içinden geçeni, gelenekleri ve sıkıntılarını sembollerle yansıtarak, aile büyüklerine veya eşine söyleyemediği sözleri halılara semboller koyarak ifade etmeye çalışmışlar. Dokuma tezgâhlarında dokunan bu halıları sadece yere serilen bir halı veya nesne olarak düşünmememiz gerekiyor. Ayvacık halısı yöreye özgün desenlere sahip, halı dokuyan aileler halıya duygu ve düşüncelerini katarak eski çağlardan günümüze kadar gelen kültürlerin yansımasıdır.” ifadelerini kullandı.
Şahin “Bu halılar doğal itfaiyedir” diyerek, Halıların koyun, keçi kılından yapıldığını anımsatıp şöyle devam eddi;
" Evde yanan bir yere bu halıyı atın hemen söner. Çünkü hayvan kılı yanmaz ve hava geçirmez. Onun için diyorum ki bu halılar doğal itfaiyedir yangını önler.”
Eski Başkan Şahin, Ayvacık yöresinde halı dokumacılığının yöre halkının önemli bir geçim kaynağı olduğunu anımsattı ve gün geçtikçe azalan dokuma tezgâhlarının yeniden canlandırıp o eski günlerine dönmesi gerektiğini savundu.
Şerife Erdem