Sağlık

Boğaz Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Soğuk algınlığına ve gribe neden olan virüsler aynı zamanda boğaz ağrısına da neden olabilir. Daha az sıklıkla bakteriyel enfeksiyonlar ve başka nedenler de boğaz ağrısına neden olabilir.

Geçmeyen şiddetli boğaz ağrısı nedenleri nelerdir?
Sık tekrarlayan ya da uzun sürede iyileşme sağlanamayan boğaz ağrısında uzman hekime başvurulması gerekmektedir. Burada yetişkin ve çocuklar arasında bir ayrım yapılması önemlidir. Gelişim süreçleri birbirinden farklılık gösterdiği için, yetişkinler ve çocuklarda görülen geçmeyen şiddetli boğaz ağrıları ayrılmaktadır. Yetişkinlerde sıklıkla ve süreklilikle devam eden boğaz ağrıları akla ilk olarak faranjit hastalığını getirmektedir. Sıklıkla viral olan bu faranjitler, boğaz mukozasının çeşitli etkenlere karşı duyarlılığı olarak düşünülebilir. 3 ila 7 gün arasında oral yolla alınan ağrı kesiciler ile ortadan kalkan bu hastalık, bakteriyel olanlarda ise aynı durum söz konusu değildir. Bademciklerin neden olduğu bakteriyel durumlarda ise kronik bademcik enfeksiyonlarının görülmesiyle sık sık hastaya yatışlar görülür.
Çocuklarda Boğaz Ağrısı ve Öksürük
Çocuklarda faranjit görülme oranı yetişkinlere oranla daha azdır. Çocukluk döneminde genellikle bademcik dokusunun bakteriyal enfeksiyonlarda daha sık rastlanılmaktadır. Bu dönemde en sık akut bademcik enfeksiyonları ortaya çıkmaktadır. Tüm bu durumların dışında çeşitli viral enfeksiyonların neden olduğu geçmeyen ve sık tekrarlayan şiddetli boğaz ağrıları semptom olarak ortaya çıkmaktadır. Bu gibi durumlarda uzman hekim desteği ile tedavisi sağlanmalıdır.
Boğaz ağrısına neden olan viral enfeksiyonlar
Boğaz ağrısına neden olan viral hastalıklar şunları içerir:

  • Soğuk algınlığı (Nezle)
  • Grip
  • Mono (Mononükleoz, EBV virüsü)
  • CMV virüsü
  • Suçiçeği
  • Kızamık
  • Koronavirüs hastalığı (Covid-19)
  • Krup Hastalığı (Gırtlak, soluk borusu ve bronşlarda viral enfeksiyon sonucu oluşan bu hastalık en çok çocuklarda görülür. )
Öte yandan koronavirüsün  (COVID-19) olası semptomlarından biri de boğaz ağrısıdır. Yapılan araştırmalar COVID-19'lu kişilerin yalnızca yüzde 5 ila yüzde 14’ünün boğazda ağrısı veya tahriş şikayeti yaşadığını göstermektedir. Koronavirüsün boğaz ağrısına göre daha yaygın görülen semptomları arasında; yüksek ateş, kuru öksürük, nefes almada zorluk, yorgunluk, baş ağrısı ve ani tat veya koku kaybı yer alır.
Bakteriyel enfeksiyonlar
Bazı bakteriyel enfeksiyonlar, boğaz ağrısına neden olabilir. Bunlar arasında en yaygın olanı kriptik tonsilite neden olan “Streptococcus pyogenes”tir. (Grup A streptococcus).
Diğer nedenler
Boğaz ağrısına yol açan diğer nedenler ise şu şekildedir.
Alerjiler: Evcil hayvan tüylerine, küflere, toza ve polene karşı alerjiler boğaz ağrısına neden olabilir. Boğazın tahriş olmasına ve iltihaplanmasına neden olan geniz akıntısı problemi daha da karmaşık hale getirebilir.
Havadaki kuruluk: İç mekanlarda havada yeterli nem bulunmaması, boğazın kaşınmasına ve kuruluğa neden olabilir. Genellikle kronik burun tıkanıklığı nedeniyle sürekli ağızdan nefes almak yine boğazda kuruluğa ve ağrıya neden olabilir.
Tahriş ediciler: Dışarıdaki hava kirliliği ve tütün dumanı veya kimyasallar gibi iç mekan kirlilikleri de kronik boğaz ağrısına neden olabilir. Tütün çiğnemek, aşırı alkol tüketimi, baharatlı yiyecekler, acı ve ekşi yiyecekler de boğazı tahriş ederek ağrıya sebep olabilir.  
Kas gerginliği: Bağırarak, yüksek sesle konuşarak veya dinlenmeden uzun süre konuşarak boğazınızdaki kasları gerebilirsiniz. Bu durum da boğaz ağrısına sebep olabilir.
Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD): GERD, mide asitlerinin yemek borusuna (yemek borusu) geri döndüğü bir sindirim sistemi bozukluğudur. Bu durum boğaz ağrısı ve boğaz yanması şikayetine neden olabilir.
HIV enfeksiyonu: HIV enfeksiyonu da boğaz ağrısına neden olabilir. Buna ek olarak HIV pozitif olan biri, oral pamukçuk adı verilen bir mantar enfeksiyonu nedeniyle veya bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde ciddi olabilen sitomegalovirüs (CMV) adı verilen bir viral enfeksiyon nedeniyle kronik veya tekrarlayan bir boğaz ağrısı şikayeti yaşayabilir.
Tümörler: Boğaz, dil veya gırtlaktaki (gırtlak) kanserli tümörler de boğaz ağrısına neden olan hastalıklar arasındadır. Diğer belirti veya semptomlar arasında ses kısıklığı, yutma güçlüğü, gürültülü nefes alma, boyunda bir yumru ve tükürük veya balgamda kan sayılabilir.
Yaralanma: Boyuna darbe veya kesik gibi herhangi bir yaralanma boğazda ağrıya neden olabilir.
Nadir durumlarda da boğazda enfekte olmuş bir doku alanı (apse) veya soluk borusunu kaplayan küçük kıkırdak "kapağının" şişmesi (epiglotit) boğaz ağrısına yol açabilir.
Hamilelikte boğaz ağrısı ve öksürük neden olur?
Mevsimsel geçiş ve enfeksiyonlara bağlı olarak gebelikte boğaz ağrısı ve öksürük görülebilir. Bahar aylarının başlarında görülen alerjik reaksiyonlardan da kaynaklı olabilmektedir. Aynı zamanda gebelikte ortaya çıkan mide reflüsüne bağlı olarak boğaz ağrısı ve öksürme en sık görülen durumlar arasında yer almaktadır. Burada bir diğer önemli husus ise boğaz ağrısı ve öksürüğe ek olarak farklı semptomların görülüp görülmediğidir. Bu durum bir İç hastalıkları uzmanı ve jinekolog tarafından değerlendirilmelidir.
Boğaz ağrısının belirtileri ve semptomları nelerdir?
Boğaz ağrısının belirtileri, boğaz ağrısına neden olan duruma göre değişebilir. Boğaz ağrısının belirtileri ve semptomlar şunları içerebilir:
  • Boğazda ağrı veya kaşıntı hissi
  • Yutkunma veya konuşma ile giderek kötüleşen ağrı
  • Yutmada güçlük çekme
  • Boyunda veya çenedeki ağrılı şişmiş bezler
  • Bademciklerin şişmesi
  • Bademciklerde görülen beyaz lekeler veya irin
  • Boğuk bir ses
Boğaz ağrısına neden olan enfeksiyonlar, aşağıdaki semptomlara da neden olabilir: Viral bir enfeksiyonun yol açtığı boğaz ağrısı şikayeti çoğunlukla en fazla bir hafta sürer ve tıbbi bir tedavi gerekmez. Boğaz ağrısı uzun süredir devam ediyorsa (2-3 hafta) vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Zira sürekli devam eden boğaz ağrısının nedeni daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Boğaz ağrısıyla birlikte aşağıdaki semptomlar da görülüyorsa vakit kaybedilmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
  • Nefes alma veya yutma güçlüğü
  • Boğazda şiddetli acı
  • Salya akıtma
  • Seste boğuklaşma
  • Nefes alma esnasında sesin tizleşmesi
Boğaz ağrısında risk faktörleri nelerdir
Yaş: Çocuklar ve gençlerde boğaz ağrısı şikayeti sıklıkla gelişir. 3- 15 yaş arasındaki çocukların da boğaz ağrısıyla ilişkili en yaygın bakteriyel enfeksiyon olan streptokoksik boğaz enfeksiyonunun gelişme riski daha yüksektir.
Sigara kullanma ve tütün dumanına maruz kalma: Sigara içmek ve/veya tütün dumanın maruz kalmak boğazı tahriş edebilir dolayısıyla boğaz ağrısına neden olabilir. Tütün ürünlerinin kullanımı ayrıca ağız, boğaz ve gırtlak kanseri riskini de artırır.
Alerjiler: Mevsimsel alerjiler veya toza, küflere veya evcil hayvan tüylerine karşı devam eden alerjik reaksiyonlar, kişide burun tıkanıklığı ve kişide boğaz ağrısının gelişmesini daha olası hale getirir.
Kimyasal tahriş edicilere maruz kalma: Fosil yakıtların yanması ve yaygın ev kimyasallarından kaynaklanan havadaki parçacıklar boğazda tahrişe neden olabilir.
Kronik veya sık sinüs enfeksiyonları: Burnunuzdan akan su boğazınızı tahriş edebilir veya enfeksiyon yayabilir.
Bağışıklık sisteminin zayıf olması:  Bağışıklık sisteminiz zayıf ise enfeksiyonlara daha duyarlı olursunuz. Bağışıklığın azalmasının yaygın nedenleri arasında HIV, diyabet (şeker hastalığı), steroid veya kemoterapi ilaçlarıyla kanser tedavi, stres, yorgunluk ve kötü beslenme yer alır. Bu hastalarda özellikle boğazda mantar enfeksiyonuna bağlı ağrılar sıklıkla görülür.
Boğaz ağrısı teşhisi nasıl konulur?
Doktor öncelikle boğaz ağrısına neyin neden olduğunu tespit etmek ister.  Doktorunuz fiziksel muayene sırasında boğaza, kulaklara ve burun deliklerine bakar, şişmiş lenf bezlerini kontrol edebilir. Doktorlar uygun vakalarda, streptokok bakterilerinin neden olduğu strep boğaz enfeksiyonunun sebebini tespit etmek için boğaz kültürü olarak adlandırılan bir test uygular. Doktorunuz boğaz kültürü testi sırasında salgı örneği almak için boğazın arkasına çubukla steril bir bez sürer ve numuneyi test için bir laboratuvara gönderir. Buna ek olarak burun geçiş yollarının sinüzit veya enfeksiyonları, boğazınızın veya balgamınızın kültürleri kullanılarak da teşhis edilebilir.
Doktorunuz boğaz ağrınızın nedeninin alerji olduğundan şüphelenirse, bunu doğrulamak için kan testleri veya cilt testleri yapabilir.? Deri testinin sonuçları hemen elde edilirken, kan testi sonuçları birkaç gün sürebilir.Haber Merkezi