Gündem

Çamaşır Makinalarından Çıkan Atık Suyu Anında Arıtacak Filtre Geliştiriliyor

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Uğur Nigiz’in, Çamaşır makinası üretiminde çığır açacak ve çevreyi temize çekecek proje çalışmaları yavaş yavaş tamamlanıyor.

 Budanan atık zeytin dallarından hareket ederek TÜBİTAK'ın da desteklediği çamaşır makinesi, atık suyunun çevre zararını önlemek için çok katmanlı bir filtre geliştirildi. Yapım aşamasında olan filtrenin hayata geçirilmesi ile çevre kirliliği adına önemli bir adım atılmış olacak.

ÇOMÜ TV Kampüs FM ortak yayınında çığır açacak icadına yönelik açıklamalarda bulunan Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Uğur Nigiz çamaşır makinesi, atık suyunun çevre zararını önlemek için çok katmanlı bir filtre geliştirildi. TÜBİTAK'ın da desteklediği proje hakkında bilgiler veren Doç. Dr. Nigiz, atık sularda devrim yaratacak nitelikteki projesi hakkında bilgiler vererek “ Bu proje 3 yıl önce oluşturduğum bir fikirdi. Daha sonra bununla ilgili ön bilgileri  topladık. Biz bunu düşünürken dünyada başka  araştırmacılar da aynı şeyi düşünüyor. Ama dünyada yapılan  benzer uygulamalar Sadece mikro filitrasyon giderimi ile ilgili çalışmalar vardı. Sonra biz bu fikri geliştirip bir yıl sonra TÜBİTAK'a verdik. Şu an TÜBİTAK desteğiyle projemiz devam ediyor. Şu an malzeme geliştirme aşamasındayız ama aynı zamanda malzeme geliştirirken de birçok testi yapıyoruz. Bir sürü  AR-GE çalışması var ve bunlardan en filtre olanı en sona saklıyoruz. Biz bütün aşamaları malzeme üretimini bitirdik polimerik filtrede. Onun dışında bir zeytin dallarından bir biyoçer kısmımız vardı. Onu da yaptık. Ayırma işlemlerini de yaptık. Şu an 6 aylık bir dönemi bitirmemize rağmen projenin büyük bir kısmını başarıyla tamamlıyoruz” dedi.

 Çamaşır Makinasından Çıkacak Atıklar Tek Tek Arıtılacak

Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Uğur Nigiz  , hayata geçirecek filitrasyonun özelliklerine de değinerek “Çamaşır makinesi, deterjanın içindeki anyonik malzemeler başta olmak üzere, kıyafetlerimizden de  kirlilik olarak geçebilecek  boyar maddeleri, yağları, onun dışındaki  fosfat nitrat gibi bileşenleri, mikro plastikleri, diğer  kolyoider mazilerin hepsini tabaka tabaka ayıracak bir filtre geliştirdik. Dolayısıyla çamaşır makinesinin deşarjına verilebilecek bütün kirlilikleri arıtmayı hedefliyoruz” dedi.

Budanan Zeytin Dalı Atıkları Filtre Yapımında Kullanıldı

Filitre tasarımına ve kullanılan malzemelere de değinen Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Uğur Nigiz   “Şöyle biz tasarladık. Eğer çevreye faydalı bir şey yapacaksak kullandığımız her şeyin bütün proseslerinde yeşil Gerekiyordu. Aksi takdirde bir anlam ifade etmiyor. O nedenle biz  filtreyi üç katman olarak tasarladık. En dış katmanında  bildiğimiz bir sünger filtre var. Bu sadece gözle görülür malzemeleri ve tüyleri  tutacak. Onun için de  geri dönüştürülebilen polimerlerden ve  biyobozunur polimerlerden, polilaktik asitten mesela birkaç malzeme daha var. Bir  polimeri filtre ürettik ve bu üretimi de endüstriyel üretim tarzında Yani. Elektro airme dediğimiz bir sistem var. Lifle birlikte istediğimiz kalınlıkta istediğimiz gözeneklerde çektik. Ardından en iç kısmında da ki bu da artık  bütün işte katyonik bileşenleri, geri kalan boyaları ayıracak bir katman. Orada da   ülkemizde birçok bulunan ve  daha çok aslında atık olarak  etrafa atılan   Zeytin Dallarını uygun bir şekilde öğüttük. Ardından da  dediğimiz bir işlem var oksijensiz yatma. O işlemle birlikte bir atforbona dönüştürdük. Bu şekilde katman katman filtremizi hazırladık”

Evlere Giren Bir Sistem Tasarladık

 

 bütün araştırmacılar bilirler, ben kimya mühendisi olduğum için aslında günlük yaşantımızda da acaba bunu daha doğal,  bunu daha iyiye nasıl geliştirebilirim diye sürekli aklımızda olur.   fikir de çok önceden beri gelişti ama özellikle son zamanlarda bu denizlerdeki müsilajlar, denize atılan kirlilikler, endüstriyel proses kirlilik Onun dışında belediyelerdeki yük ve biliyorsunuz köylerde bu tip arıtma tesisleri çok ayrıntılı bir sistem yok.  Ama herkes çamaşır makinesi kullanıyor.  Daha çok evlere girebilen bir sistem tasarlamak istedik. Bu fikirle yola çıktık ve ilerliyoruz” dedi.

Filtre İçin Yeni Makine Almaya Gerek Kalmayacak

Nigiz “2 tane büyük beyaz eşya   firması yeni makinelere entegre bir filtre ürettiler ama sadece mikro plastik gidermek için. Ve yeni bir makine almanız gerekiyordu bunun için. Ancak ben firmalardan öte biraz  belediye ve devlete katkısı olsun diye modüler bir sistem geliştirdik. Yani yeni bir makine almaya gerek kalmadan evlerdeki makinenin   arkasına takılabilecek bir şey. Bu arada bu yurt dışında özellikle son üç dört yıldır   dedim ya hani biz düşünürken başkaları da aynı şeyi düşünüyor. Başka bilim insanları. Özellikle üç dört yıldır bir polyesterden  bu dışsal filtreler var. Sadece mikro plastiği ayırıyorlar. Ama yine bir dışsal filtre kullanımı var ve ticari. Bunlar artık yasalarda Zorunlu hale gelmeye başladı. Bizler de bu şekilde ilerleyeceğimizi düşünüyoruz. Bizim dünyada bu konuda ilk olmamızın sebebi, sadece mikro plastiği değil deterjanın da getirdiği yağların ve renklerin boyaların da getirdiği kirlilikleri tek kademede arıtmayı planlıyoruz. Bu şekilde öncü olacağımızı düşünüyoruz” dedi.

Yaşam İçin Önceliğimiz Çevre

Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Uğur  Nigiz  “Ben Kocaeli'den geldim. Bu fikri ilk geliştirdiğimde oranın belediyesiyle  koordineli bir şekilde çalışacaktık ama sonra Çanakkale'ye dahil oldum. Haliyle   birkaç görüşmemiz oldu. Geliştirileceğini  henüz daha tam bir netleşmiş ve resmi çizilmiş bir proje yok. Ama en azından öncü olsun farkındalık artsın. Bu şekilde çalışmalara daha değer verilsin istiyoruz.  Akademisyen olarak ne kadar çok faydamız varsa onun hepsini göstermek zorundayız. Plastik zararlı biliyoruz ama plastiğin olmadığı bir yer yok. Ama eğer plastiği kullanacaksak artık yeni plastikler üretmeyip üretilenlerden dönüştürebiliriz. Çünkü artık  kaldırılabilecek bir yük kalmadı. Çevre konusu çok önceliğimiz yaşam için öncelik çevre” dedi.

Cuma Deren