Diş ağrısının en yaygın nedenleri, diş çürüğü, diş dolgusu, diş yaralanması ve bunlara bağlı oluşabilen diş ve diş eti apseleri, yirmilik dişler, dişleri çok sert fırçalamak, diş eti çekilmesi ve enfeksiyonu, diş gıcırdatmak, diş kronları, sinüs enfeksiyonu ve içeceklerin çok sıcak ya da çok soğuk içilmesidir.
Diş ağrısına sebep olan nedenler şöyle sıralanabilir:
- Diş çürümesi
- Dişe yapılan dolgunun diş etini baskılayıp ağrı yapması
- Diş veya diş kökü kırıkları
- Enfeksiyon kaynaklı diş apseleri
- Dişte oluşan çatlak ya da kırık bir diş
- Bruksizm (diş gıcırdatma) ve dışe baskı uygulama
- Diş arasına sıkışan besinler
- Sinüs enfeksiyonları
- 20'lik diş kökleri
- Dişleri çok sert fırçalamak
- Diş eti çekilmesi
- Çok sıcak ya da çok soğuk içecekler tüketmek
Diş Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Daha çok sıcak ve soğuk su ile temasta ve çiğneme esnasında zonklayan, keskin ve sürekli olarak kendini gösteren diş ağrısının belirtileri şu şekildedir:
- Dişte hassasiyet oluşması
- Diş etlerinde şişme
- Çiğneme esnasında ağrı
- Ağız kokusu
- Diş çevresi veya yanakta şişme
- Ateş
- Kulak ağrısı
Diş Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?
Herhangi bir tedaviye başlamadan önce diş hekiminizin ağrınızın kaynağının doğru bir şekilde tanımlandığından emin olması gerekecektir. Bu nedenle diş hekimi hastalara şu soruları sorabilir:
- Ne kadar zamandır diş ağrınız var?
- Ağrıyı nerede hissediyorsunuz?
- Oluşan ağrı keskin mi, zonklayan türden mi ve ağrı ne kadar şiddetli?
- Ağrı durduk yere mi başlıyor yoksa herhangi bir durum ile mi tetikleniyor?
- Dişleriniz sıcak veya soğuk yiyecek ve içeceklere duyarlı mı?
- Ağrı sizi uykunuzdan uyandırıyor mu?
Daha sonra diş hekiminiz, ağrıya neden olan sorunu saptamak için dişlerinizi muayene edecek ve röntgen çekecektir.
Öte yandan bilgisayarlı tomografi (BT) ya da manyetik rezonans görüntüleme (MRI) genellikle Ludwig anjini veya kavernöz sinüs trombozu gibi ciddi nadir tanıların teşhis edilmesi için kullanılabilir.
Diş Ağrısına Ne İyi Gelir?
Uygulandığında diş ağrısı şikayetlerini dindirebilen yöntemler şunlardır:
- Tuzlu su veya oksijenli su ile ağız gargarası yapmak
- Ağrıyan dişe karanfil yağı, vanilya özü ya da sarımsak ezmesi sürmek
- Diş ağrısı için buz kompresi uygulamak
- Diş ipi ile diş aralarını temizlemek
- Ağrı kesici almak diş ağrısını dindirmeye yardım eder.
- Nane, çemen otu, kekik, zencefil veya ekinezya çayı içmek veya çay poşetini dişe koymak
- Yastık kullanıp başı vücut hizasından yukarıda tutmak
Bu yöntemler bir enfeksiyon ya da çürük varsa geçici olarak ağrıları dindireceği için kalıcı tedavi için diş doktoruna görünülmelidir.
Tuzlu su gargarası
Diş ağrısına iyi gelen tuzlu su ile ağız içine yapılacak gargara, dişlerin arasında ki kalıntıları temizlemeye, ağız yaralarını ve iltihaplanmayı gidermeye yardım eder. Yarım çay kaşığı tuzu bir bardak ılık suda eritin, 30 saniye boyunca çalkalayıp, ardından tükürün.
Diş temizliği
Diş aralarında tüketilen yiyeceklerden kalan kalıntılar diş ve diş etine baskı yaparak ağrıya hatta diş eti şişmesine neden olabilir. Söz konusu kalıntının temizlenmesi baskıyı ortadan kaldıracağı için ağrıyı da durdurmuş olacaktır.
Soğuk kompres
Buz uygulamak diş ağrısını hafifletmeye yardım eder çünkü kan damarlarını daraltır ve etkilenen bölgeye kan akışını yavaşlatmayı sağlayabilir. Sinir aktivitesini azaltabilecek olan buz ağrıyı da azaltacaktır. Ezilmiş buzu temiz bir havluya da sarıp, yanağa tutabilirsiniz.
Oksijenli su
Dişte ki ağrıyı ve ağızdaki şişliği gidermeye yardım eden hidrojen peroksit yani oksijenli su ile gargara ve ağız çalkalama yöntemide işe yaramaktadır. Yüzde 3 hidrojen peroksiti eşit miktarda su ile karıştırın. Ağzın içinde gargara yapılmalı ancak yutulmamasına dikkat edilmelidir.
Ağrı kesici
Diş ağrısının çok şiddetli olduğu durumlarda reçeteli ya da reçetesiz ağrı kesici almak, o an yaşanan diş ağrısını dindirmeye yardım edebilir.
Karanfil
Karanfil diş ağrısı için doğal bir anestetik ve antiseptik formu olan öjenol içerir. Bu özelliği ile ağız içinde ki mikroplardan kurtulmaya, uyuşmaya ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Uygulama biçimi olarak karanfil tanesini ağızda emebileceğiniz gibi, karanfil özlü yağı bir pamuğa damlatıp, dişe veya diş etine de sürebilirsiniz.
Zencefil, kekik, çemen otu veya ekinezya çayı
Hafif ve orta şiddetli diş ağrılarında doğal antibiyotik oldukları bilinen zencefil, ekinezya ve kekik gibi bitkilerden yararlanabilirsiniz. Ağzınıza bir dilim taze zencefil atın ve söz konusu dişi kullanarak onu ısırın. Kekiği isterseniz bir bardak suya 1 damla kekik yağı damlatarak gün içinde ağız gargarası olarak, dilerseniz de yine pamuğa damlatıp, ağrıyan yere baskı uygulayarak kullanabilirsiniz.
Sarımsak
Sarımsağın dişe iyi gelmesinin nedeni antibakteriyel özelliği olan allisin içermesi ve antimikrobiyal özellikleri ile diş ağrısına neden olabilen bakterilerin yok edilmesine yardımcı olmasıdır. Taze sarımsağı ezdiğinizde ortaya çıkan allisin, sarımsak tozunda bulunmadığı için taze sarımsak kullandığınızdan emin olun.
Vanilya özü
Vanilya özünde yer alan alkol, bazı diş ağrısı ağrılarını uyuşturmaya yardım ederken, içeriğinde ki antioksidanlar da iyileştirici etki gösterebilir. Vanilya özünü bir pamuğa birkaç damlatarak, ağızda etkilenen bölgeye uygulamak suretiyle kullanabilirsiniz.
Kabartma tozu macunu
Anti-enflamatuar ve anti-bakteriyel özelliklere sahip olan kabartma tozunu macun olarak ya da su ile karıştırarak diş ağrısını geçirmesi için kullanabilirsiniz. Macun formunda kullanmak için yarım çay kaşığı kabartma tozunu, bir kaç damla su ile karıştırıp ağrıyan dişin bulunduğu diş etlerine sürün ve daha sonra ağzını çalkalayın. Solüsyün olarak ise iki çay kaşığı karbonatı ılık suyla karıştırın, ağzınızda yaklaşık 30 saniye çalkalayıp, tükürebilirsiniz.
Nane çayı poşeti
Nanede bulunan mentol antibakteriyel özelliklere sahiptir ve diş ağrısını uyuşturmaya yardım edebilir. Bir çay kaşığı kuru nane yaprağı bir bardak kaynar suya atılıp 15-20 dakika demlendikten sonra içilebilir, nane çayı poşeti dişe bastırılabilir ya da varsa nane yağını pamuğa damlatıp, ağrı geçene kadar bir kaç dakika süre ile dişe bastırılabilir.
Yastık kullanıp başı vücut hizasından yukarıda tutma
Başı vücut hizasından daha yukarıda tutmak kanın baş bölgesinde toplanması engeller. Kanın kafada birikmesi diş ağrısının şiddetlenmesine neden olur. Özellikle gece yaşanan diş ağrılarında yastık gibi bir yükseltici ile başı yukarıda tutarak uyumayı deneyebilirsiniz.
Diş Ağrısı Nasıl Önlenir?
Diş ağrısını önlemenin en iyi yolu dişlerinizi ve diş etlerinizi olabildiğince sağlıklı tutmaktır. Bunun için şu hususlara dikkat edilmelidir:
- Düzenli diş muayeneleri ihmal edilmemelidir.
- Florürlü diş macunu ile dişlerin günde iki kez yaklaşık 2 dakika fırçalanmalıdır.
- Diş fırçaları her 3-4t ayda bir veya daha kısa sürede değiştirilmelidir.
- Yiyecekleri, kalıntıları ve plakları temizlemek için her gün diş ipi veya diş arası fırçası kullanılarak dişlerin arası temizlenmelidir.
- Sigara içmekten kaçınılmalıdır.
- Meyveler, sebzeler, protein ve yağlı balıklar açısından zengin, düzenli, dengeli bir beslenme planı uygulanmalı, şekerli yiyecek ve içeceklerin tüketimi en aza indirilmelidir.
Diş Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Diş ağrısı tedavisi için öncelikle ağrının kaynağının bulunması gereklidir. Görünen diş çürüğü dışında farklı sorunlar olup olmadığının kontrolü için çene röntgeni çekilerek diş durumuna bakılır. Sorunun kaynağı tespit edildikten sonra diş ağrısının kaynağı iltihap ise öncelikle iltihabı kurutmak için antibiyotik tedavisi uygulanır. İltihap geçtikten sonra, eğer diş kurtarılabilecek düzeyde sağlıklı ise dolgu veya kanal tedavisi gibi yöntemler ile diş ağrısı tedavi edilir. Şayet dişin kurtarılma şansı yoksa, diş çekme operasyonu uygulanır.
Bu süreçte diş hekimi, dişi güçlendirmeye ve dişin hassas olabilecek bir bölümünü kapatmaya yardımcı olmak için duyarsızlaştırıcı bir vernik veya florür tedavisi uygulayabilir. Diş eti çizgisinin altına sıkışmış zararlı bakteri ve plağı gidermek için derin bir temizliğin gerekli olduğu belirlenebilir. Diş ağrısının nedeni diş sinirinin bir enfeksiyonu ise, kanal tedavisine yani enfekte olmuş puplanın çıkarılmasına ve sızdırmaz bir malzeme ile değiştirilmesine ihtiyaç duyulabilir. Oluşan enfeksiyona diş pulpasının bulunduğu boşluğa sızan bakteriler neden olur.
Diş ağrısına sinüs enfeksiyonu, kas veya sinir problemler yol açıyorsa, bunlar için ayrıca bir tedavi planlamalası yapılmalıdır.
Diş Ağrısı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Diş ağrısı nasıl geçer?
Diş ağrısını geçirmek için oksijenli su, tuzlu su veya buğday çimi ile ağız gargarası yapmak, dişe karanfil yağı, vanilya özü veya sarımsak ezmesi sürmek ve ağrıyan yere soğuk kompres ya da buz torbası koyulabilir. Bunlara rağmen ağrı geçmiyorsa ve çok şiddetliyse diş hekimine görünmeyi ihmal etmemelisiniz.
Geceleri ağrıyan dişe ne iyi gelir?
Uyumadan önce ağzı tuzlu su ile çalkalamak, buz torbasını ağrıyan dişin olduğu yanağa koymak, ağrı kesici almak ve yastık gibi bir yükseltici ile başı yukarıda tutarak uyumak gece yaşanan diş ağrısını geçirmeye yardım edebilir.
Şiddetli diş ağrısı neden olur?
Dişinizin içindeki pulpa, sinirler, dokular ve kan damarlarıyla dolu yumuşak bir maddedir. Pulpa sinirleri vücudunuzdaki en hassas sinirler arasındadır. Nitekim söz konusu sinirler tahriş olduğunda veya bakteriler (apse) ile enfekte olduğunda şiddetli ağrıya neden olabilir.
Diş ağrısı baş ağrısına neden olur mu?
Diş ağrısı yalnızca ağızda hissedilmez. Dişteki ağrı başa kadar vurarak baş ağrısına da neden olabilir. Sinüs enfeksiyonları gibi diğer sorunlar da bazen hem diş ağrısı hem de baş ağrısı şeklinde yayılabilir.
Diş fırçası diş ağrısına neden olur mu?
Sert diş fırçası kullanımı ya da aşırı yumuşak diş fırçasının aşındırıcı özelliği ile diş yapısı zarar görebilmektedir. Fazla macun kullanımı veya hatalı fırçalama sonrasında genellikle baskın kullanılan elin denk geldiği bölgede oluşan aşınma, hem diş eti çekilmesine neden olabilir; hem de diş eti çekilmesi sonucu yumuşak kök yüzeyinin açığa çıkmasıyla hissedilen ağrıya sebep olur.
Diş ağrısı kendiliğinden geçer mi?
Bazı durumlarda diş ağrısı veya diş hassasiyeti kendiliğinden geçebilir. Bu durum, büyük olasılıkla dişinizin geri dönüşlü bir enflamatuar tepkisi olarak açıklanır. Ancak unutulmamalıdır ki bir diş hekimi ağrınızın nedeni hakkında doğru bir teşhis koyduktan sonra, daha fazla hasar önlenebilir ve diş ağrısına kalıcı çözüm bulunulabilir.
Kolonya, alkol diş ağrısına iyi gelir mi?
Kulaktan dolma bilgilerle diş ağrısı esnasında, ağrıyı hafifletmek amacıyla dişe alkol kolonya yerleştirmenin herhangi bir faydası yoktur. Zira bu tür maddelerin ağrı kesici ve tedavi edici özelliği bulunmamaktadır. Üstelik dişe alkol, kolonya bastırmak diş etlerinde de hasarlara neden olacaktır. Dişteki ağrı ancak mevcut sorun ortadan kaldırıldığında kaybolacaktır.
Ağrıyan dişe kanal tedavisi yaptırmak, dolgu uygulamak işe yaramaz mı?
‘Ağrıyan dişin bana faydası olmaz. Kanal tedavisi de, dolgu da tutmaz.’ düşüncesi kesinlikle doğru değildir. Her ne olursa olsun, kişinin kendi dişi kadar sağlıklı bir protez, ne estetik, ne de fonksiyon olarak mümkündür. Nitekim kişinin kendi dişlerini sağlıklı bir şekilde koruması önemlidir.
Zonklayan diş ağrısına ne iyi gelir?
Zonklayan bir diş ağrınız olduğundan tuzlu ve ılık bir suyla çalkalama yapabilir, dişte olan ağrının hafiflemesini sağlayabilirsiniz. Aynı zamanda diş etinizde şişlik varsa tuzlu su yatıştırıcı görevi görür. Diş ağrınız çok şiddetli zonkluyorsa ağrı kesici alabilir ya da uzman diş hekimine görünebilirsiniz.
20’lik diş ağrısına ne iyi gelir?
20’lik dişler nedeniyle oluşan ağrıyı hafifletmek için, ağrının olduğu bölgeye buz uygulanarak gargara ile ağız temizliği yapılabilir. Bunun yanında ılık su ile çalkalama yapmak da 20’lik diş ağrısına iyi gelebilecek yöntemler arasında yer alır.HABER MERKEZİ