Sadece besin maddesi olarak değil, birçok hastalıkta şifa kaynağı da olmaktadır. Balın yapısında karbonhidrat, mineraller, protein, vitaminler, organik asit, fenolik bileşikler, enzimler ve serbest amino asitler bulunur. Doğanın şifa kaynağı olarak karşımıza çıkan balın kimyasal yapısı, coğrafi konuma, çiçek ve arı türüne göre değişkenlik gösterir. Ayrıca bal, B1, B2, B3, B5, B6 vitaminleri bakımından oldukça zengindir. Arılar koklama ve hissetme hususunda üstün yeteneklidir. Bu yetenekleri ile çiçeklerin en lezzetli nektarlarını toplarlar. Bu toplama ve bal yapma işlemi sadece dişi arılar tarafından gerçekleştirilir. İki mideli olan arılar topladıkları nektarı midesinin birinde özel bir enzimle karıştırarak bal üretirler. Toplayıcı olan bu arılar balı petek görevlisi arıya aktarır. Petek görevlisi olan arı ise peteğe aktarır. Petek dolana kadar bu işlem devam eder. Bilinenin dışında arılar sadece peteğe değil ağaç kavuklarına, kayalara ve kuytu yerlere de bal yaparlar. Doğada ince bir zeka ortaya çıkan balın faydaları saymakla bitmez.
Balın Faydaları Nelerdir?
Mutfaklarımızın vazgeçilmez besinlerinden biri olan balın faydalarını saymakla bitmez. Bal, antioksidan özelliği ile tam bir şifa kaynağıdır.
Vücudu mikroplardan korur. İltihaplanmaya ve yaraların iyileşmesinde etken rol oynar. Bağışıklık sisteminin güçlenmesinde etkendir.
Balın faydalarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür;
*Düzenli tüketilmesi sonucunda uykusuzluğa iyi gelmektedir
*Otoimmün bozukluklara neden olan rahatsızlıkların tedavisinde iyileştirici etkiye sahiptir
*İçeriğinde bulunan antimikrobiyal etken maddesinden dolayı mide yarasının iyileşmesine katkı sağlar
*Üst solunum yolu enfeksiyonları, astım, nefes darlığı, öksürük, bronşit tedavisinde yardımcı rol oynar. İçeriğinde bulunan antibakteriyel ve antienflamatuar maddeleri tedaviye yardım eder.
*Probiyotik olması sebebiyle vücuttaki yararlı hücrelerin artmasına katkı sağlar.
*Mineral ve vitamin bakımından zengin olması nedeniyle diyet programında yer alır. Ilık suda eritilip tüketildiği zaman vücutta bulunan yağın erimesinde rol oynar. Şeker yerine tatlandırıcı olarak diyet beslenme listelerinde yer alır. Obezite riskini azaltıp, tatlı krizlerine çözüm olur.
*İçeriğinde bulunan protein ve vitaminler sayesinde cilt dostudur. Cilt maskelerinin vazgeçilmez maddelerindendir. Sivilcelerin iyileşmesinde ve cilt nem dengesinde yardımcı olur. Kepeğe ve kaşıntılara iyi gelir.
*Beyin fonksiyonların korunmasına katkı sağlayarak hafıza güçlendirir. Konsantrasyonu sağlar.
*Enerji verir. Yüksek karbonhidrat kaynağı olması nedeniyle sporcular tarafından tercih edilir.
*Anti-tümör özelliğine sahip olan bal, kansere karşı koruyucu ve kanser hastalıklarının ilerlemesinde, durdurulmasında yardımcı olur.
Bal Çeşitleri ve Faydaları
Arının çiçek türüne göre ürettiği birçok bal çeşidi bulunmaktadır. En çok bilinen bal türlerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür;
*Çam Balı
*Çiçek Balı
*Ayçiçek Balı
*Narenciye Balı
*Ihlamur Balı
*Kekik Balı
*Lavanta Balı
*Kestane Balı
*Anzer Balı
*Meşe Balı
KESTANE BALI FAYDALARI
Kestane balı, yapısında yararlı asitlerin yanında fenolik bileşenler, aktioksidan, demir, mineraller, B ve C vitaminlerini bulundurur.
Kestane balı faydaları bilimsel araştırmalara göre: göz hastalıklarına, kan dolaşımına, gastrit ve ülser gibi mide rahatsızlıklarına, halsizlik ve yorgunluk hallerine, hücre ve doku tedavisine, kemik ve kas yapısının güçlenmesine, toksik maddelerin vücuttan atılmasına, açık yaranın daha hızlı iyileşme sürecine, saçları güçlendirerek saç dökülmesi ve kepek oluşmasını önlemeye katkı sağlar.
ÇAM BALI FAYDALARI
Arının kaliteli çam ormanlarında ürettiği çam balı, koyu kahverengi olup sofralarımızda kıvamı ve lezzeti bakımından hafif olması nedeniyle en çok tercih edilen bal türüdür.
Çam balı faydaları arasında: bağışıklık sistemini güçlendirip, enfeksiyona ve iltihaplara karşı savaş açar. Mide rahatsızlıklarında mideyi dinlendirir. Yüksek tansiyonu düşürüp, enerji verir. Yorgunluk ve halsizliğe iyi gelir. Cildin sağlıklı görünmesini sağlayıp cildi nemlendirir. Kan hastalıklarının tedavisinde ve demir eksikliğinde tedaviye yardımcı olur. Kalp dostudur. Prebiyotik özelliği ile kabızlık ve ishal tedavisinde bağırsaklar için faydalıdır. Solunum yolu rahatsızlıklarında, astım, bronşit, nezle ve grip gibi rahatsızlıkla takviye edici olup iyileşmeye destek olur.
ANZER BALI FAYDALARI
Ülkemizde en değerli bal olarak bilinen anzer balı çok özel bir türdür. Anzer Yaylasının çok yüksek kesimlerinde üretilmektedir.
Anzer balı rengi ve kıvamı koyu, tadı acıdır. Yoğun ve fazla tüketilmesi zehirlenmelere yol açabilir. Günlük olarak yetişkinlerde: 1 yemek kaşığından fazla tüketilmemelidir. Dikkatli kullanıldığı zaman anzer balı faydaları sizin için tam bir şifa kaynağıdır. İçeriğinde çok yüksek fenolik ve flavonoit bileşenler bulundurmasıyla diğer ballardan ayrılır. Bağışıklık sistemin güçlendirip hastalıklara karşı koruyucu etkiye sahiptir. Kansere karşı koruyuculuk özelliği en fazla olan bal türüdür. Üst solunum yolları rahatsızlıklarında tedavi edici olup çok güçlü balgam söktürücü etkiye sahiptir. Sigara kullanımına bağlı olarak oluşan astım, nefes darlığı şikayetlerinde iyileştirici rol oynar. Kalp ve damar rahatsızlıklarının tedavisinde yardımcı olur. Cilt sağlığının korunmasında ve cilt bakımında çok etkilidir. Vücudu zararlı maddelerden arındırıp, yaşlanmayı geciktirir.
KEKİK BALI FAYDALARI
Kendine has hoş kokusu olan kekik balı üst solunum yolları enfeksiyonlarına, grip ve öksürüğe, bronşit ile zatürre gibi akciğer hastalıklarında, kalbe ve dolaşım hastalarında bağırsak hastalıklarına tedavi edici özelliği olmakla beraber cildin nemlendirerek kuruluğun önüne geçmesi, egzama, sedef, güneş yanıkları tedavisinde de etkin rol oynamaktadır. İçeriği bakımından kekik balı faydalarında cilt rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılması ile diğer ballardan ayrılır.
MEŞE BALI FAYDALARI
Bal arılarının dağlık kesimlerdeki meşe palamutlarında bulunan sıvılarla etkileşime girmesi ile ortaya çıkar.
Kehribar renginde olup yoğun yapıdadır. Meşe balının odunsu, aromatik bir lezzeti vardır. Şifa kaynağı olarak aç karnına 1 çay kaşığı tüketilmelidir. Diğer bal çeşitlerine göre daha az polen içerir. Enerji vericidir. Sporcuların vazgeçilmez besinidir. 1 çay kaşığı kadar meşe balını su ile karıştırıp tükettiğiniz zaman uykusuzluğa çözüm olur. Vitamin ve mineraller bakımından zengindir. Demir eksikliği, anemi tedavisinde kullanılması meşe balı faydaları arasındadır. Sindirim sisteminde düzenleyici etkiye sahiptir. İçeriğinde bulunan probiyotikler nedeniyle bağırsaklarda bulunan kötü bakterilerin yok edilmesinde etkendir. Kalp ve damar rahatsızlıklarında tavsiye edilir. Düşük glikoz içermesi nedeniyle şeker hastaları için önemli bir besin türüdür.
Balın Faydaları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
BAL GERÇEKTEN FAYDALI MIDIR?
Arının bir çok çiçek ve coğrafi konumda farklı çeşitlerde ürettiği bal, yapılan bilimsel deney ve akademik çalışmalar sonucunda insan sağlığına olumlu yönde birçok faydasının olduğunu ispat etmiştir. Yapısı ile doğada bozulmadan ve çürümeden kalan ender besinlerden biridir. İçeriğinde birçok vitamin ve minerali barındırması, antioksidan özelliğe sahip olması, balın faydalarını ön plana çıkarmaktadır.
HER BALIN FAYDASI AYNI MIDIR?
Arının farklı çiçek türlerinde ürettiği balların içeriği de farklıdır. Coğrafi ve botanik etkenler sonucunda çok farklı bal çeşitleri ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak her balın faydası aynı olması mümkün değildir. Her bal içeriğine bağlı olarak aynı etkiye ve içeriğe sahip değildir.
BAL NE KADAR TÜKETİLMESİ FAYDALI OLUR?
Yetişkinler için günlük 50-80 gr. Çocuklar 1 yaşını geçtikten sonra 10-30 gr. tüketebilir. 1 yaşından küçük bebeklerde kesinlikle bal tüketilmemelidir. Balı besin ve şifa kaynağı olarak tüketmeden önce uzman görüşü almakta fayda vardır.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr