Çanakkale kara savaşlarının en kanlı muharebelerinin yaşandığı bölgede etkili olan alevler, İtilaf devletlerine ait mezarlıklara da zarar verdi. Anzac Koy başta bazı mezarlıklar alevlerden nasibin aldı.
TARİHİ ALANA ATEŞ DÜŞTÜ,
TÜRKİYE’NİN YÜREĞİ KAVRULDU
Gelibolu’dan yükselen alevler, gökyüzünü kaplayan kara duman, kilometrelerce öteden görüldü. Çanakkale yangınından kısa sürede haberdar olan tüm Türkiye’nin yüreğine, aynı ateş düştü.
Savaştan Kalan Mermiler Tek Tek Patladı
Tarihi alanda çıkan yangın, hızla yayıldı. 109 yıl önce Düşman zırhlılarından atılan binlerce patlamamış top mermisi, alevler içinde kalıp infilak etti. Çanakkale savaşında atılan top ve tüfek mermileri bir bir patlarken, yangına müdahaleyi zorlaştırdı.
Alevlere teslim olan yerlerden birisi de, Çanakkale savaşlarının en çetin yaşandığı, Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal Atatürk’ün tarih sahnesine çıktığı, Conkbayrı ve Anzac Koyu oldu. Koca Çimentepe ve hattı boyunca ilerleyen yangın sırasında infilak eden patlayıcı maddelerin sesi kilometrelerce uzaktan işitildi.
Bakan Yumaklı, Yangın Mahallinde…
Tarihi Gelibolu Yarımadasında başlayan ve alevlerin tarihi yuttuğu yangını, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da yakından takip etti. Yangından, 700 hektar alan etkilendi.
...............................................
Gelibolu’nun Yeşili Küle Döndü
Tüm uyarılar ve bilgilendirmelere rağmen bu yıl alevlere teslim olan Çanakkale’de Gelibolu Tarihi Yarımadasında bu yıl ikinci kez büyük yangın çıktı. Haziran Ayında çıkan yangın 52 saatte söndürülmüştü. Dün ise sabah saatlerinde başlayan yangın güçlükle kontrol altına alındı. Gece boyu süren yangının ürkütücü boyutu ise gün ağarınca ortaya çıktı. Anzac Koyu, Conkbayrı ve tarihi alanın bir çok yanı alevlere teslim olarak adeta küle döndü.
Tarihler 25 Temmuz 1994’ü gösterdiğinde Çanakkale Destanının yazıldığı Tarihi Gelibolu Yarımadasında büyük bir yangın başlamıştı. 57 saat süren mücadele sonrasında kontrol altına alınan yangında dönemin Orman Müdürü Talat Göktepe Şehit olmuştu. Yapılan ağaçlandırmalarla Tarihi alan yeniden yeşillendirmişti. Ancak son yıllarda bölgede yeniden artan yangınlara geçtiğimiz yıla da yeni bir tehdit olmuştu. Haziran ayında da bir yangın tehlikesi atlatan tarihi alandaki yangın da 52 saatte kontrol altına alınabilmişti. Tarihi alanın yakasını bırakmayan yangınlarda yine bir ihmal yaşanarak Perşembe günü öğlen saatlerinde yine bir yangın ihbarı geldi. Ekipler yangın bölgesine hızla sevk edilse de rüzgar alevleri harladı.
Kısa sürede büyüyen yangın kontrolden çıkarak Gelibolu yarımadasını yakmaya başladı. Eceabat ilçesine bağlı Büyükanafarta köyü yakınlarında ormanlık alanda çıkan yangını kontrol altına almak için ekipler havadan ve karadan yoğun mücadele verirken havanın kararması ile hava desteği durdu. Sabahın ilk saatlerinde yeniden başlayan mücadelede söndürme çalışmaları devam ediyor ancak, tarihi alanın yeşil örtüsü adeta karaya büründü. Anafartalar Bölgesinde bulunan Çimentepe, Conkbayrı hattı, Ağıldere, Sazlıdere, Balıkçısamı mevkii ve Anzac Koyu adeta küle döndü. Tarihi alanın yeşilini yutan alevler geriye kül bıraktı.
Canterbury Mezarlığı Yangından Etkilendi
Gece boyunca etkili olan ve güçlükle kontrol altına alınan yangının izleri sabah gün ağarınca ortaya çıktı. Tarihi Gelibolu Yarımadası'ndaki Anzak Koyu bölgesinde etkili olan yangın, bölgede bulunan yabancı mezarlıklardan Anzak mezarlığı olan 'Canterbury Mezarlığı' da alevlerden zarar gördü. Mezarlığın çevresinde bulunan ağaçlar yanarken mezar taşlarını ve anıtı da siyahlara büründü. Yangının şiddeti bazı yapılara da zarar verdi.
Savaştan Kalan Mermiler Tek Tek Patladı
Tarihi alanda çıkan yangın geniş alana yayılırken, 109 yıl önce atılan binlerce patlamamış mermi yangında infilak etti. Çanakkale savaşında atılan top ve tüfek mermileri bir bir patlarken yangına da müdahaleyi zorlaştırdı. Alevlere teslim olan yerlerden birisi olan Çanakkale savaşlarının en çetin yaşandığı bölgelerden biri olan ve Mustafa Kemal Atatürk’ün tarih sahnesine çıktığı Conkbayrı ve Anzac Koyu oldu. Koca Çimentepe ve hattı boyunca çıkan yangında infilak eden patlayıcı maddelerin sesi ise uzaklardan duyuldu.
Bakan Yumaklı Yanını Yakından Takip Etti
Tarihi Gelibolu Yarımadasında başlayan ve alevlerin tarihi yuttuğu yangını Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da yakından takip etti. Ankara Programını iptal ederek Yangın bölgesine gelen Yumaklı, Çanakkale Valisi Prof. Dr. Ömer Toraman, AK Parti Milletvekili Ayhan Gider, Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, Çanakkale Orman Bölge Müdürü Enver Demirci, Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ile birlikte yangın koordinasyon merkezinde alanda yürütülen çalışmaları yakından takip etti. Gece boyu aman zaman basının karşısına çıkan Bakan Yumaklı, yangınla ilgili gelişmeleri vatandaşlarla paylaştı.
Yangın Kontrol Altına Alındı
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sabah saatlerinde yeniden basının karşısına çıkarak müjdeli haberi verdi ve yangının kontrol altına alındığını belirtti. Bakan Yumaklı “Çanakkale-Eceabat Büyükanafarta'da dün (Perşembe) sabah 09.51'de başlayan yangın. İlk etapta arkadaşlarımız 3 dakika içerisinde müdahale ettiler. 9 uçak, 12 helikopter, 69 kara aracı ve 450 personelle direkt olarak müdahale başladı. Bunun yanı sıra yine Valiliğimiz, AFAD, diğer kolluk güçleri, yerel yönetimler, belediyelerin destekleriyle birlikte bu müdahale o saatten itibaren başlamış oldu. Gece boyunca devam etti. Dün gece söylemiştim en son çalışmalar iyiye gidiyor, inşallah güzel haberi vereceğim diye. Dolayısıyla Bu mücadele meyvesini verdi ve an itibariyle Çanakkale-Eceabat yangınının kontrol altına alındığını belirtmek istiyorum” dedi.
Eylülün 15’ine Kadar Hassasiyet Gösterelim
Meteorolojinin Cumartesi ve Pazar olmak üzere 3 gün için verdiği uyarıya karşılık vatandaşların dikkatli olması gerektiğini belirten Bakan İbrahim Yumaklı, “Dolayısıyla biz orman teşkilatı olarak, valiliklerimiz olarak, tüm kamu kurumlarımız olarak alarm durumundayız bu üç gün için. Çok düşük nem, yüksek şiddette rüzgar ve yine yüksek derecede hava sıcaklığı. Bunlar yangın oluşması için ortam hazırlayan unsurlar. Burada da ben bütün vatandaşlarımızın ilgilerini, hassasiyetlerini istirham ediyorum. Hep söylediğim gibi bizlerin bu müdahale kabiliyeti ve kapasitesi bir yere kadar vatandaşlarımızın desteği olmadan bu mücadeleden galip çıkmak mümkün değil. O yüzden tekraren bu 3 günde özellikle hatta bundan sonra da Eylül'ün 15'ine kadar üst düzeyde hassasiyet rica ediyorum” diye konuştu.
Yangın Elektrik Direğinden Çıkmış
Vatandaşların en çok merak ettiği Yangının çıkış nedeniyle ilgili de bilgiler veren Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, “Çanakkale-Eceabat için yol kenarındaki bir elektrik direğinin onun artık patlaması diyelim. Ondan çıkan Kıvılcım'ın kırsal alan orası, yol kenarı. Oradan başlayan bir yangının ormana sirayet etmesiyle gerçekleşmiş oldu maalesef. Tarihi alan içerisinde etkilenen hiçbir yapı, tesis yok. Burada elbette çok yakınına kadar geldi ama arkadaşlarımız zaten bunu rüzgarın şiddetinden de öngördükleri için gidiş yönünü oraya gerekli tedbirlerini aldılar. Yani herhangi bir sıkıntılı durum hiçbir şekilde olmadı” dedi.
Tahminler 700 Dekar Alanın Etkilendiği Yönünde
Kesin olmamakla beraber yangında zarar gören alanla ilgili de bilgiler veren ve sanki bir önceki yangının devamıymış gibi olduğunu belirten Bakan Yumaklı “Henüz alanı inceleyip geldim. Yaklaşık bizim tahminimize göre etkilenen alandan bahsediyorum. Bunun altını çiziyorum biliyorsunuz. Etkilenen alanla yanan alan aynı şey değil. Yaklaşık 700 hektarlık bir alanın etkilendiğini tahmin ediyoruz. Bunu arkadaşlarımız daha sonrasında netleştirecekler alan çalışmasıyla. Ancak bunun başka bir yönü de var. 18 Haziran'da yanılmıyorsam bir önceki yangın. onun sanki devamı niteliğinde gibi oldu. Dolayısıyla onunla da birleştirdiğimizde büyük bir alan maalesef etkilenmiş oldu. Yine her zamanki gibi söylediğim husus herkesin üzerine düşeni yapmak durumunda. Vatandaşlarımız, kurumlar, kuruluşlar kimler varsa bu son olsun diyelim artık bundan sonrası için herkesin üstün hassasiyetini tekrar istirham ediyorum” dedi.
Ekipler Canla Başla Mücadele Etti
Eceabat ilçesine bağlı Büyükanafarta köyü yakınlarında ziraat arazisinde başlayan ve rüzgarında etkisiyle ormanlık alana sıçrayan yangın Orman Bölge Müdürlüğü ve çevre illerden gelen takviye ekiplerin havadan ve karadan müdahalesi sonrası 24 saat sonra kontrol altına alındı. Yangına havadan 9 uçak, 12 helikopter, karadan ise 69 kara aracı ve 450 personelle müdahale edildi. Yangında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün "Anafartalar Kahramanı" olarak tarih sahnesine çıktığı Conkbayırı, Arıburnu Ovası, Anzak Koyu ve Arıburnu yarlarının bir bölümü alevlerden etkilendi. Kontrol altına alınan orman yangını sonrası yangında 980 futbol sahası büyüklüğünde 700 hektar alan etkilendi.
Cuma Deren