Özel sohbetlerimizi süsleyen tuvalet edebiyatı mizahı, gülümsemelere yol açarken; tuvalet adabı düşündürmeye götürmektedir. Tuvalete girince, ilk yapılacak iş nedir, şüphesiz ihtiyaç gidermektir..!?
Bu hafta sizlerle, yukarıdaki başlıkla beraber olmak istedim. Bu ne biçim başlık, bu ne biçim bizlerle buluşmak demeyin? İnanın, yıllardan beri, yazmak isteyip de bir türlü yazamadığım bir yazıdır... Buna ihtiyacımız olduğunu hepimiz biliyoruz, ama bir türlü sanki adabımızı (edebimizi) zedeleyecekmiş gibi yazmaktan, söylemekten kaçınıyoruz. Derslerimde yeri geldiğinde bazen sözlü, bazen özlü ifade ettiğim bir eğitim sorunu olduğunu savunur, inanır ve Türk kültürünün içinde aile içi eğitimine bağlarım. Özel sohbetlerimizi süsleyen tuvalet edebiyatı mizahı, gülümsemelere yol açarken; tuvalet adabı düşündürmeye götürmektedir. Tuvalete girince, ilk yapılacak iş nedir, şüphesiz ihtiyaç gidermektir..!? Bunu, giderirken bir adaba, bir anlayışa ve bir beceriye, bir tarza ihtiyaç duyarsınız… İşte, bu, tuvalet kültürüdür.
Türk örf ve âdeti içinde temizlik imanın yarısıdır kültürüyle yetişen bizler; her fırsatta temizlikten, titizlikten söz ederken, tuvalet kavramını iyi bildiğimizi, iyi kullandığımızı sanırız, ama yanılırız… İman temizlik isterse, ondan önce insan temizlik istemelidir; çünkü, tuvalet, sağlıktır, tuvalet, hijyeni bilmektir; kısacası tuvalet, cinsiyetiniz ne olursa olsun, tuvaleti kullanmak kişiliktir. Kişiliğinizin arkasından laf söyletmeyiniz. Aşağıda bu kelimeyi anlam olarak, açalım, sonra da bilinmeyenleri, bilinip de önemsenmeyenleri yazalım, örnekleyelim…
| tuvalet isim Fransızca toilette |
|---|
| 1. isim İnsanın dışkısıyla idrarını boşalttığı yer, abdesthane, aralık, ayakyolu, yüznumara, hacet yeri, hela, kenef, memişhane, kademhane. |
| 2. Yıkanma, tıraş olma, giyinme, süslenme, taranma işi. |
| 3. Gece kıyafeti. |
| 4. Vücut temizliği ve bakımı için gereken nesne. |
| 5. Sidik veya dışkı. ( WC ) |
| pisuvar isim Fransızca pissoir |
|---|
| isim Genel tuvaletlerde erkeklerin kullandığı, duvar kenarına yerleştirilmiş sidiklik. |
( TDK. Güncel Sözlük ) Yukarıdaki anlamları iyi bilerek, kelimeleri yerinde kullanmayı âdet haline getirirseniz, söylemlerinizde mizah da yaparsanız, tuvalet edebiyatına doğru gidersiniz… Bizler, tuvalet edebiyatından önce, ihtiyacımızı giderip, sonra zamanımız kalırsa edeplerimizi tartışabilirsiniz…
Tuvaletlerimizi gruplandırsak, bakalım ne çıkar ?
1-Ev tuvaletleri, 2- Kır tuvaletleri, 3- Köy tuvaletleri, 4- Okul tuvaletleri, 5- Şehir tuvaletleri… Hangi tuvaleti kullanırsanız kullanın, insani ve İslami anlayışımızın içinde temizlenmek adına SU ve SUYU kullanmak kültürünü de iyi bilmek ve yorumlamak gerek. İnsan yediği-içtiği yere, gösterdiği dikkati; tuvaleti kullanma anlayışına da yansıtmalı, tuvaleti kullanmada model olmalıdır.
Ülkemizde tuvalet kullanma anlayışının çok düzenli olduğu kanaatini taşımıyorum. TAHARET dediğimiz bir temizlenme âdeti vardır, bunu ne ile yapacaksınız, SU ile.
taharet
a. (taha:ret) 1. Temizlik, temiz olma. 2. Sidik ve dışkı yapıldıktan sonra suyla temizlenme. 3. din b. İslam dini inanışlarına uygun olarak yapılan temizlik. ( TDK. Güncel Sözlük )
Taharet musluğunuz var mı, PİSUVARIN musluğu çalışıyor mu, yok. Peki ne ile temizlenecek bu adamlar ? buna da cevap yok. Pisuvarın musluğunun kullanışını sağlayan, su açıcı unsuru neden takmazlar veya takılmasına rağmen neden çıkarırlar, hâlâ bunu çözmüş değilim. Cami, okul, şehir v.s tuvaletlerinde hep böyle, tek kelimeyle görgüsüzlük ve yozluk, dar kafa anlayışı…
Evlerde annelerimizin tuvaletlere koyduğu taharet bezinin yerini alan tuvalet kâğıdı, umumi tuvaletlerde var mı, yok. Hijyenik mi (sağlık bilgisine uygun mu), evet. O zaman su ile yaptığınız temizliği, tuvalet kâğıdıyla bütünleştiriniz. Bu yeterli mi, hayır. Ellerinizi yıkayınız. Bu konuda AKARYAKIT istasyonlarında örnek davranış başlatan ve oluşturan OPET firmasını da tuvalet kullanımındaki uyarıcı ve model olucu tarzından dolayı kutlamak lâzım…
Tuvalet edebiyatına ihtiyaç var mı ? hayır diyorsanız da, ben de sizlerle beraberim. Lâkin, genel tuvaletlerde rastlıyor muyuz ? evet. Bunda bile bir EDEP vardır. Çirkinlik, pislik kabul etmez. 1970’li yıllarda tuvalet edebiyatı, tuvalet siyasetine yol açmış, dışarıda iletişim kuramayanlar, kendilerini buralarda kanıtlamaya-yanıtlamaya çalışmışlardır. Unutmayalım; tuvalet edebiyatından önce, tuvalet adabını bilmeli ve örnek olmalıyız, arkamızdan gelenlere… Tuvaleti kullanmanın cinsiyeti, cibiliyeti (yaratılış) olmaz, olsa olsa kişiliği olur, o da kendini bilmekten, tanımaktan geçer…
Tuvalet edebiyatından uzak, tuvalet adabına yakın olmanız, insan onuruna en yakışan hijyenik anlayışında ve toplumsal tuvalet kullanımda dikkatli olmamız dileğiyle, MERHABA…!
