Travma Süreçleri ve Yapılabilecekler…
6 Şubatta yaşadığımız yüzyılın felaketi diye adlandırdığımız hatay depreminden sonra dün ilk eğitim zili çaldı. Ofelakete tanık olan çoğu çocuk belirli illere nakillerini alarak yeni bir ortamda ilk eğitim günlerine istemeden bile olsa merhaba dediler…
Hayat nerden nereye getirir bizleri bilemiyoruz bu zor dönemlerde çocukların yaşadığı travma için destek olmaya çalışmakta başka bişey gelmiyor elimizden ve bu zorlu süreçte en büyük sorumluluk ve en zor görevde eğitimcilere düşüyor…
Hadi buyrun birlikte bakalım bu süreçte çocukların yaşadığı travma nasıl olur ve atlatılabilir…
Travma, eğitimciler için özellikle zordur, çünkü çocuklar genellikle hissettikleri sıkıntıyı kolayca tanınabilir bir şekilde ifade etmezler ve acılarını agresif veya itici davranışlarla maskeleyebilirler. Çocuklarda travma belirtilerini belirlemek, eğitimcilerin bu kafa karıştırıcı davranışları anlamalarına yardımcı olabilir. Ve bu belirtiler DEHB ve diğer davranış bozuklukları dahil olmak üzere diğer sorunları taklit edebildiğinden, yanlış teşhisten kaçınmaya yardımcı olabilir.
Travma yaşayan çocukların deneyimlediği öğrenme engelleri şunları içerir:
Öğretmenlerle ilişki kurmada sorun
Zayıf öz düzenleme
Olumsuz düşünme
Aşırı uyanıklık
Yürütme işlevi zorlukları
Neler yapılabilir?
Travma ve bağ kurma sorunu
Travma yaşayan çocuklar, başarılı bir sınıf deneyimi için gerekli ilk adım olan öğretmenlerle ilişki kurmakta sorun yaşarlar. Bu bağ kurma sorunu yaramazlık olarak sınıfa yansır ve çocuklar yaramazlık yaptığında, genellikle onların sorunlarına eğilmek yerine dikkatlerini ve desteğini geri çekmeyi içeren disiplin sistemleri kullanılır. Bir duyguyu kabul etmek ve adlandırmak, çocukların onu daha uygun bir şekilde ifade etmeye doğru ilerlemelerine yardımcı olur. Onlara "anladığınızı" bildirmek, çocuklara kendilerini yabancılaştırmayacak ve onlara yardım edebilecek insanları uzaklaştırmayacak şekillerde ifade etmeyi öğrenmeleri için gerekli ilk adımdır.
Zayıf öz düzenleme
Travma geçirmiş çocuklar genellikle güçlü duyguları yönetmekte zorlanırlar. Sınıfta, öğretmenlerin kendilerini sakinleştirmeleri ve duygularını yönetmeleri için bu çocukları desteklemesi ve koçluk yapması gerekir.
Olumsuz düşünme
Travma geçirmiş çocuklar için bir başka zorluk da, kötü olduklarına ve başlarına gelenin onların suçu olduğuna dair bir inanç geliştirmeleridir. Bu, insanların onlardan hoşlanmayacağı veya onlara iyi davranmayacağı beklentisine yol açar. Yalnızca sınıfta geliştirebilecekleri artan başarıları elde etmek için desteğe değil, aynı zamanda bu ortamda hata yapmanın öğrenmenin gerekli bir parçası olarak görüldüğünü görmelerine de ihtiyaçları vardır.
Aşırı uyanıklık
Travmanın klasik semptomlarından biri, tehlikeye karşı aşırı uyanık olmak anlamına gelen aşırı uyanıklıktır. Bu hiperaktivite gibi görünebilir. Travma geçirmiş çocuklara yanlışlıkla DEHB teşhisi konulabiliyor. Kronik olarak ajite olmak, uyku güçlüğüne ve kronik sinirliliğe yol açabilir.
Yürütme işlevi zorlukları
Kronik travma, çocukların hafızasını, dikkat etme, planlama, derinlemesine düşünme ve diğer yürütücü işlevlerini etkiler. Bu yalnızca okuldaki görevleri tamamlamayı değil, aynı zamanda çocuğun düşünmeden hareket etmek ve ihtiyaçlarını ve duygularını iletmenin en iyi yoluna karar vermek yerine davranışını planlama becerisini de etkiler. Travma geçirmiş çocukları üzme eğiliminde olan şeylerden biri, geleceği tahmin etmede zorluk çekmesidir - neyin geleceğini bilmemek çocuklar için rahatsız edicidir ve endişe yaratır. Zayıf olabilecek başka bir yürütücü işlev, kendi kendini anlatma - bir görevi yerine getirirken ne yapmaları gerektiği konusunda kendi kendilerine zihinsel olarak konuşma yeteneğidir. Bu, küçük çocukların, bebekken ebeveynlerinin kendileriyle konuşmasını dinleyerek öğrendikleri bir beceridir ve eğer bu deneyimi yaşamamışlarsa, bu beceriyi geliştirmek için yardıma ihtiyaç duyabilirler.
