OYAK’ı bilmeyen var mı?
Hani şu askerlerin maaşlarından kesilen paralarla 1961 yılında kanunla kurulan OYAK.
Hani şu Demirören’in çok pahalıya TOTAL’ini satıl alan OYAK.
Tam adıyla ORDU YARDIMLAŞMA KURUMU’nun tüm varlıkları üyelerine aittir.
OYAK kuruluş itibari ile askerlere emeklilik sonrasında ek gelir kaynağı sağlamaktır. Son derece faydalı ve askeri personelin emeklilik sonrası ele güne muhtaç olmaması, sıkıntı çekmemesi için kanunla kurulmuş bir kurumdur.
OYAK kurulduğu günden bugüne kadar birçok alanda faaliyet geçmiş; finans, kimya, gıda, tarım ve enerji, maden metalürji, çimento beton kağıt, otomotiv lojistik gibi sektörlerinde Türkiye’nin her yerine dağılmış işletmelerinin yanı sıra ve dünya neredeyse her kıtasında, yirmi dört ülkede ticari faaliyetleri sürdüren bir Türk kuruluştur.
OYAK resmi internet sitesinde yazdığına göre 2021 ‘dek toplam varlığı 296 milyar, hasılatı 139 milyar, ihracatı da 4,9 milyar dolardır. Türkiye’nin ihracatının %2,2’ini tek başına gerçekleştirmiştir.
Hani aklınıza da geliyor olabilir.
Gazete Vitamin, Çanakkale’nin yerel bir gazetesidir. Neden OYAK’la ilgileniyor? Diye de düşünebilirsiniz. Çanakkale’de oldukça fazla emekli askeri personel ve ailesi yaşamaktadır ve dolayısı ile onların sorunlarına eğilmek de Gazete Vitamin ’in ilgi alanındadır.
Bugün ki konumuz ise OYAD’dır. Ordu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’dir
OYAD, OYAK’ın emekli üyelerinin, OYAK’ın idare ediliş şekline itiraz ve kimi yatırımlarından rahatsız olduklarını dile getirmek ve seslerini duyurmak için kurulmuş bir dernektir.
OYAD pozitif gayeler için, OYAK’ın daha verimli idare edilmesine katkı sağlamak, emekli üyelerin beklenti ve isteklerini dile getirmek için kurduğu bir dernektir. Bu derneğin kısa adı OYAD’dır ve açılımı da Ordu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’dir. OYAD’a OYAK üyesi emekli askeri personel üye olabilir.
Bu dernek kendine şöyle bir misyon belirlemiştir;
“Derneğimiz üyelerinin talepleri, düşünceleri ve teklifleri ile ilgili olarak OYAK arasında köprü vazifesi görmek, temsilde adalet ilkesine uygun yönetim ve üyelere sunulan hizmetlerin günümüz şartlarında geliştirilmesini sağlamak ve yardımların eşit ve hakça sağlanmasını, yine hak kaybına uğramaksızın gelir getirecek şekilde teklif ve önerilerle üyelerin yıllara sari emeklerinin gönül rahatlığıyla emanet edilmesi hususunda girişimlerde bulunmak, TSK, Jandarma ve Sahil Güvenlik Komutanlığı muvazzaf ve emekli personellerinin özlük haklarının iyileştirilmesi kapsamında çalışmalar yaparak ilgili makamlara iletmek, üyelerin ve aile fertlerinin ihtiyaçları doğrultusunda OYAK ve iştirakleri ile irtibat sağlamak ve üyelerin birlik ve beraberliklerini, aidiyet duygularını sağlayıcı ve geliştirici etkinlik ve faaliyetlerde bulunmaktır.”
Sayıları elli binleri geçen emekli OYAK üyesi, ne yazık ki OYAK yönetiminde ve genel kurullarında temsil edilmemektedir.
Bu durumda emekli OYAK üyeleri arasında büyük hoşnutsuzluğa sebep olmaktadır.
Oysaki OYAK Emekli Maaş Sitemine dahil olan emekli askeri personel, OYAK’taki en güçlü tasarruf birikintisinin de sahibidir. Buna rağmen emekli üyelerin OYAK’ın idaresinde ve alınan kararlarında hiçbir katkısı ve söz hakkı yoktur.
OYAD bir ihtiyaçtan dolayı kurulmak zorunda kalmış bir dernektir.
OYAD, OYAK Üyesi emekli askeri personelin haklarını korurken esasında muvazzaf askeri personelin de dolaylı olarak haklarını korumaya çalışmaktadır.
Burada ironik olan husus ise;
OYAK’ın asli sahipleri de olan emekli askeri personelin, kendi kurumları olan OYAK’a karşı hak arayışında bulunmak için OYAD derneğini kurmuş olmalarıdır.
OYAD üyeleri, OYAK’ın kendilerine düşük nema verdiğini ama buna karşılık da piyasanın kimi verimsiz şirketlerini satın alınarak kendilerinin zarara uğratıldığını düşünmektedir. Bu düşüncelerine en tipik örnek olarak Demirören’in Total ve M’oil şirketidir. OYAK piyasa payı yüzde beşi geçmeyen Total ve M Oil'i yaklaşık 450 milyon dolara niçin satın aldığını sorgulamaktadır.
Ayrıca OYAK’ın üyelerine dağıttığı nemadan kestiği riziko primlerinin çokluğu da üyeleri rahatsız etmektedir.
OYAK her yıl dağıttığı nemayı bir defada toplu ödemek yerine aylık veya üç aylık ödemeler şeklinde dağıttığı ayrı bir sorun olarak dile getirmektedir.
29 Nisan 2023 günü yapılacağı ilan edilen OYAK Genel Kurulunun üyelerine dağıtacağı nema oranı OYAD üyelerince merakla beklenmektedir.
Gerçek enflasyonun yüzde yüzleri geçtiği Türkiye’de OYAK bakalım üyelerine TÜİK gibi bir hesaplama ile oldukça düşük bir nema mı dağıtacak? Yoksa gerçek enflasyonunun da üzerinde nema dağıtarak üyelerini mutlumu edecektir?
Son olarak da konuştuğum OYAD üyeleri, OYAK’a idari yönden siyasi müdahalenin de olduğunu düşündüğünü de ifade etmek durumundayım. Bu hususu belirtmezsem yazımı eksik tamamlamış olurum.
Kanun çerçevesinde kırmadan dökmeden, hak arayan bütün mağdurların haklı mücadelelerine selam olsun.