Çanakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı Çamkalabak köyünde Yörük kadınları, üretimi çok zahmetli olan ve kök boya kullanıldığı için renkleri solmayan Osmanlı'dan kalma yaklaşık 500 yıllık el dokuması halıcılığı yaşatmaya çalışıyor. Ayvacık ilçesine bağlı Çamkalabak köyünde yaşayan Yörük kadınları, unutulmaya yüz tutmuş olan el dokuması halıları yaşatmak için mücadele veriyor. Yünü, koyunların sırtından çıkan yapağıdan elde eden Yörük kadınları, bin bir zahmetle yaptıkları el dokuması halılara, eskisi kadar talep olmamasından yakınıyor. Sipariş üzerine dokunan halıların ise bu dönemde daha çok genç kızların çeyizlerine konduğunu belirtiyorlar.
'ÇEKİRDEKTEN YETİŞMEKTEYİZ'
El dokumacılığı halıcılığını 10 yaşında öğrendiğini belirten Çamkabalalk köyünden Ayşe Çarıksız (48), "Biz halı dokumacılığında çekirdekten yetişmekteyiz. İlkokul 4'üncü sınıfta halı dokumacılığına başladım. Nenelerimizden, annelerimizden öğrendik. Eskiden halı dokumacılığı çok yapılırdı. Şimdi ise eskisi gibi halı dokumacılığı yapılmıyor. Ben 38 yıldır halı dokumacılığı yapıyorum. Ürettiğimiz ürünleri süs eşyası yapıp, satıyoruz. Bunları kendi insanlarımız alıyor. Önceden inanılmaz bir talep vardı. Her hafta satış yapabiliyorduk. Ayvacık’ta her hafta satılıyordu. Şimdi alan yok" diye konuştu.
'EMEĞİ ÇOK OLUR'
El dokuma halıların üretim aşamasını da anlatan Çarıksız, "Biz halılarımızı kök boyadan yaparız. Bizim halıların boyaları asla çıkmaz. Ne kadar yıkarsan yıka. Yünü de koyunların sırtından çıkan yapağıdan elde ederiz. Yapağıyı derede yıkarız. Sonra kuruturuz. İçini temizleriz. Sonra tarağa göndeririz, sümen yapar, çıkırıkta eğiririz. Tekrardan yumak yaparız. Boyaya veririz. Boya da hazırlanınca dokumaya başlarız. Emeği çok olur" dedi.
'GENÇ KIZLARA ÇEYİZ OLARAK HAZIRLIYORUZ'
Köy kadınlarından Hicran Demir (38) ise artık el dokuması halılara talebin azaldığını ifade ederek, "Önceleri dokuma halılarımız satılıyordu. Şu anda satılmıyor. Duvarlara süs oluyor. Her şeyde bu dokuma halı ve kilimleri kullanıyoruz. Şu an da köyümüze gelip alan kalmadı. Siparişe göre dokuma yapıyoruz. Nenelerimizden, annelerimizden öğrendiğimiz motifleri halılara işliyoruz. Satabildiğimiz halıları satıyoruz. Satamadığımız halılarımızı ise genç kızlara çeyiz olarak hazırlıyoruz" diye konuştu.
'İNŞALLAH TEKRAR HALILARIMIZ TALEP GÖRÜR'
El dokuması halıların üretimini çocuk yaşlarda öğrendiklerini ifade eden Sabır Çetin de, "Halı dokumacılığını 8-9 yaşlarındayken büyüklerimden öğrendim. Eskiden halılarımıza çok talep vardı. Geçim kaynağımızdı. Bizim tek mesleğimiz halıcılık ve hayvancılık. Sümen tarayanlar da kalmadı. Şimdiler bu halıcılık bitti. Bu meslek artık tercih edilmiyor. Bizler de yaşlandık mı artık yapan kalmayacak. 30 günde 2 kişi bir halıyı üretebiliyoruz. Önceden sürekli olarak gece-gündüz halı dokuyorduk. Şimdi ise tercih edilmediği için çeyizlerde yer alıyor. Biz de çalışmaya gitmek zorunda kalıyoruz. Alan yok, satan yok. Başka bir meslek bilmeyiz. İnşallah tekrar halılarımız talep görür" dedi.
Kaynak: DHA
