Çanakkale Valiliği İl Özel İdaresi, Çanakkale, Lapseki, Kepez, Umurbey ve Çardak Belediyeleri ile oluşan Çanakkale Katı Atık Yönetim Birliği’nin Depo Gazından Yenilenebilir Elektrik Üretimi Projesi kapsamında Çöp Depo Alanı Enerji Üretim Tesisi, açılışı gerçekleştirildi.
10 dönümlük arazi üzerine kurulacağı ve 1 Temmuz 2021 tarihinde tamamlanması planlanan proje yatırımları kapsamında Geri Kazanım Tesisleri olarak Mekanik Ayırma – Alternatif Yakıt (ATY) Hazırlama – Biyokurutma Tesis, tam otomatik olarak çalışan MBA Tesisi içinde atığı bileşenlerine ayrıştıran çeşitli elekler, ayırıcılar, taşıyıcı bantlar, balyalayıcılar ile yakıta dönüştüren kırıcılar ve kurutma ünitelerinin yer aldığı ve 5000 m2’lik Tesis Binası, mevzuatta yer alan tüm şartları (yangın önleme, havalandırma, iş güvenliği ve işçi sağlığı vb.) sağlayacak şekilde projelendirildi. Gerçekleştirilen projeler ile turistik ve tarihi dokuya sahip Çanakkale’de çevre kirliliği, görüntü kirliliği, tarihi dokunun kirlenme riskini ortadan kaldırarak çevreye uyumlu, fonksiyonel bir proje olarak bölgede katı atıklardan kaynaklı çevre kirliliği sorunu yaşanmayacak ve üye belediyeler sıfır atık projesinde aktif olarak yer alacak.
Bu kapsamda hayata geçirilen Çöp Depolama Alanı Enerji Üretim Tesisinin açılışı gerçekleştirildi. Kemel Köyü’nde gerçekleştirilen açılış programına; AK Parti Çanakkale Milletvekili Jülide İskenderoğlu, Vali Yardımcısı - İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Abdullah Köklü, Çanakkale İli Merkez İlçe Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Lapseki Belediye Başkanı Eyüp Yılmaz, Kepez Belediye Başkanı Birol Arslan, Umurbey Belediye Başkanı Erdal Doğan, Çardak Belediye Başkanı Metin Semerci, SUEZ Çanakkale Genel Müdürü Metin Suadiyeli ve belediye meclis üyeleri katıldı.
Açılış Töreninde bir konuşma yapan ve tesis hakkında bilgiler veren SUEZ Çanakkale RR Atık Hizmetleri A.Ş Genel Müdürü Metin Suadiyeli “SUEZ Çanakkale şirketimizin, ÇAKAB Belediyeler Birliği ile yapmış olduğu 29 senelik imtiyaz kontratı EKAY sistemi kapsamında kurduğumuz depo gazından enerji üretim tesisimizin açılışı için birlikteyiz. EKAY projemizde, özellikle 1 Temmuz 2019 tarihinde mevcut atık toplama ve depolama faaliyetleri SUEZ Çanakkale firmamıza devredilmiştir. Projenin ilk üç senelik yatırım bedeli 15 milyon Euro, toplam yatırım bedeli 80 milyon Euro’dur. İlk olarak çöp toplama araçları yenilenmiş, ambalaj toplama araçları ve konteynerlarla ikili toplama sistemine geçilmiştir. Bu kapsamda Karacaören mevkiinde modern bir operasyon merkezi hayata geçirilmiştir. Yine aynı mevkii de ambalaj ayırma ve toplama tesisini devraldık ve orada da işletmeye başladık. Çöpten çıkan sızıntı sularını arıtma tesisimiz Türkiye’de yegane deşarj izinli arıtma tesislerinden biri, onu da devraldık” dedi.
Tesis Tamamlandığında %60 Geri Dönüşüm Olacak
Suadiyeli “ Bugün üçüncü açılışımızı yapıyoruz ve çok memnunuz. Önümüzdeki yaz, sizleri şu an inşaatta olan mekanik biyolojik arıtma tesisinin açılışında da görmeyi isteriz. 15 senelik Çanakkale bölgesinin çöpü gömülmüş halde duruyor ve biz hala bunu devam ettiriyoruz ve 29 sene daha bu sahada devam ettireceğiz. Çöpler biyobozulur olarak organiklerle ayrılarak çürüyerek gaz üretiyorlar ve buna metan gazı diyoruz. Bunu atmosfere vermemiz olmuyor. Bu gazı topluyoruz, 3 bin metre uzunluğundaki borularla buradaki gazı arıtma tesisinden geçip diğer tesiste yanarak enerji üretiliyor. 3 bin nüfusluk bir vilayete enerji verecek durumdadır. Bu ilk fazdır, bundan başka fazlar da eklenebilecek. EKAY projesinin ana yatırımı olan mekanik biyolojik ayrıştırma tesisimiz ise önümüzdeki yaz devreye girecektir. Kendisi 5 bin metrekarelik binanın içinde ekipmanlar yerleştirilerek yapılacaktır. Bu ayrıştırma tesisi hem kaynağında ayrıştırılmış hem ayrıştırılmamış çöpleri ayırıp geri döndürecek kısmı dönüştürüp, geri kalanı da gömme olarak ayrıştıracak. Burada önemli olan şu anda gelen katı atığın yüzde 8’i geri dönüyor bugün. Umarız bu tesis devreye girdikten sonra yüzde 60’ı geri dönecek” dedi.
35 Yıllık Bir Kullanım Alanı Elde Ettik
Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan ise yaptığı açıklamada “16-17 yıl öncesine gidersek Çanakkale’de yaşayanlar bunu gayet iyi bilir üniversitenin altında çöplüğümüz vardı. Çöp depone alanı demek bile yanlış çünkü gelen çöpler oraya yığılıyordu, senede en az 1 kere yangın çıkıyordu, koku felakette ve sonuçta o alanda yerleşimlerin artması ve üniversitenin oraya yerleşmiş olması sağlıklı bir çöp depone alanı ortaya çıkarmamız gerekti. 2004 senesinde Avrupa Birliği destekli yüksek maliyetli çevre yatırım planlaması vardı. Buna müracaat ettik belediye olarak. Çanakkale Belediyesinin personelinin nitelikleri, belediyenin bütçe yapısı ile projeye olan talebimiz ön plana çıktı ve biz burada hibeden faydalanmaya hak kazandık. Bu Çanakkale Belediyesi’nin almış olduğu bir hibeydi. Çanakkale’nin çöp sorununu çözüyoruz da biz il belediyesiyiz, bizim civarımızda bir havza var. Eskiden belediyenin olan Kumkale, Kepez, Çanakkale, Umurbey, Lapseki, Çardak. O zamanki belediye başkanları ile temasa geçtik ve birlik kurarak, birlik olarak müracaat edelim dedik. Bakanlık da uygun buldu ve bu şekilde ÇAKAB kurulmuş oldu. Bir birlik oluşturduk ve harekete geçtik ama yetmedi. Şehirlerimizi kurtarıyoruz ama köylerimiz ne olacak? O zaman İl Özel İdaresi’ni de işin içine kattık. Biz ülkemizin kaynaklarını en iyi şekilde kullanmak zorundayız. Herkesin faydalanmasını sağlamak zorundayız bu noktada katkısı olan herkese teşekkür ediyorum. Birliğimiz gayet uyum içerisinde çalışmalarını sürdürüyor. Bizim Çanakkale’de çöp depone alanı bulmak çok zor bir tarafı orman bir tarafı deniz, bir tarafı ise milli park. Burası eski bir maden ocağı, yasa da buna el veriyor. Burayı tahsis aldık ve bu alanda aşağı yukarı 35 yıllık bir kullanım alanı elde ettik. Ancak yaptığımız şuydu, üç bölmeyi dolduruyoruz kapatıyorduk ancak gelen çöplerin içerisinde geri dönüşebilir malzemeler var. O malzemeler şu anda çöp depone alanının içinde ve SUEZ firması ile işbirliği içerisindeyken bize dediler ki yeni bir teknoloji var, çöpün ayrışması tesisini bu alanda yaparsak buraya gelen çöpler karışık da olsa gelecek ayrıştırılacak, geri kazanımı sağlanacak ve ondan sonra geri kalanı buraya dökülecek. Çöp depone alanının ömrünü de uzatmış olacağız” dedi.
Sıfır Atığa Doğru Gidiyoruz
Belediye Başkanı Ülgür Gökhan “Buradan yakıt olarak kullanılabilecek malzeme de üretilecek. Onları da çimento fabrikalarında yakıt olarak veya enerji üretim alanlarına satılabiliyor. Burada artık hiçbir işe yaramayan malzemeler depolanacak ve bu noktada o malzemeler de gaz üretecekler ve bu gazın da elektriğe dönüşmesi söz konusu. Şu anda lisansı alınmış durumda, lisanslı üretime başladı. İki senede bunları yaptık. Firmamız SUEZ- ALTAŞ ortaklığında, finansmanını da sağlıyor. Bu yılın içerisinde diğer tesisi de bitirmiş olacağız. Şu hedefe de varmaya çalışıyoruz. Devletimizin bir projesi var sıfır atık. Bu projeye de katkı vermemiz lazım ve bu da bir katkı. Burada neredeyse sıfır atığa doğru gidiyoruz. Ama bu yetmez, şehirde ve evde ayrıştırarak toplama usulüne dönmemiz lazım. Bunu da eğitimle, bilinçlendirerek atıklarımızı evde ayrıştırarak toplamamızın yolunu bulmamız şart. Hem ekonomimiz açısında, çevre açısından gerçekten sıfır atığa erişmemiz şart. Çünkü Türk insanı atıklarına sahip çıkar. Kırsaldaki kadınlar mesela hiçbir şeyi atmaz, yağ tenekelerini saksı yapar, faraş yapar. Şehirleşince işin kolayına kaçtık ama aslında ekonomi bu. Bu işlere ne kadar katkı bulursak yaşamımızda bu işlere o kadar maliyetimiz düşecek. Hep beraber bunu yapmamız gerek. Bunu başarmaya çalışan birlikler oldu ama henüz bir başarı elde edemediler. Bunun da sebebi şu, gerçekten birlik üyesi arkadaşlarıma, il genel meclisi üyesi arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Bir bütünlük içerisinde değerlendiriyoruz. Meclislerimizde bunu tartışıyoruz ve doğru olanı bulmaya çalışıyoruz. Bunu tüm Türkiye’nin yapması lazım” dedi.
Memnuniyet Duydum
Çanakkale Valisi İlhami Aktaş ise tesis açılışında yaptığı açıklamada “Çanakkale’de henüz görme imkanı olmadığım yerlerden birisiydi. Burası ilimiz için, ülkemiz için, çocuklarımıza bırakacağımız temiz bir çevre açısından çok önem arz eden devasa bir tesis olduğunu görmekten memnuniyetimi belirtmek istiyorum. Emeği geçen Çanakkale belediye başkanımız başta olmak üzere, tüm belediye başkanlarına ve kurum temsilcilerine, herkese çocuklarımız, torunlarımız adına teşekkür ediyoruz” dedi.
Kurdele kesiminin ardından Çöp Deponi Alanı Enerji Üretim Tesisini gezerek incelemelerde bulunan Vali İlhami AKTAŞ ve beraberindeki heyet, SUEZ Çanakkale Genel Müdürü Metin Suadiyeli verdiği bilgiler kapsamında, Depo Gazından Yenilenebilir Elektrik Üretimi için 3,6 MW’lık üretim lisansı alındığı ve ilk etapta 1,2 MW kurulu gücünde bir tesis kurularak bakanlık kabulü yapıldığı ve işletmeye alındığı, Depo Gazı Enerji Tesisi, gaz toplama, gaz hazırlama, enerji üretimi ve elektrik dağıtımı olmak üzere 4 ana bileşenden oluştuğunu belirtti.
Şerife Erdem
