Kazdağları Eteklerinde yetişen endemik bitkilerle beslenen koyunlardan elde edilen yaz sütlerinden oluşturulan ve testiye konularak toprağa gömülen tepme peyniri 4 aylık olgunlaşma süresinin ardından tüketiliyor. Sadece Ayvacık köylerinde yapılan bu peynirin son yıllarda müdavimleri de artınca testiler toprak altından çıktı. Eşsiz lezzetin dünyaya tanıtılması için de coğrafi işaret çalışmaları başlatıldı.
Ayvacık İlçesine bağlı köylerde bulunan zengin bitki örtüsüne sahip meralarda doğal olarak yetişen kekik, üçgül, taş yoncası, papatya, çoban çantası gibi bitkilerden beslenen sakız, sönmez, dağlıç ırkı koyunların sütlerinden edilen ‘Yaz sütü’nden mayalanan peynirler önce kısa süreliğine salamuraya alınıyor, daha sonra elde ovalanıp çörek otu eklenerek Çanakkale çömleği olan testilere konuluyor. Ağız kısmı, asma yaprağı konulduktan sonra çamurla sıvanarak kapatılan testiler, üreticilerin evlerinin bahçesinde toprak altına gömülüyor. Yaklaşık 6 ay burada olgunlaşması için bekletilen peynir, kasım ayında çıkarılıp tüketiliyor. Bitkilerden ve eklenen çörek otundan aromasını alan peynirin doğal olması da son dönemlerde talepleri arttırdı.
Talep Arttı, Ünü Çanakkale’yi Aştı
Son iki asırdır Ayvacık Köylerinde Çanakkale seramiği özelliği taşıyan testilerde üretilen Tepme Peynirinin talepleri de her geçen gün artıyor. Ünü artık Çanakkale’yi aşan Tepme Peynirinin müdavimleri de arttı. İstanbul ve İzmir başta olmak üzere Tepme özellikle Çanakkale’ye yakın şehirlerden her Kasım ayı Çanakkale’ye gelen vatandaşlar tepme peynir alıyor.
6 Ay Sonra Testiler Gün Yüzüne Çıkarıldı
Ayvacık Köylerinde yapılan Tepme Peynirinin gün yüzüne çıkarma etkinliğine Vali İlhami Aktaş da katıldı. Doğal sütlerden elde edilen, olgunlaşması için toprak altında 6 ay süreyle küp içinde bekletilen Ayvacık Tepme Peyniri, Şap Köyünde Vali İlhami Aktaş’ın katılımı ile toprak altından çıkarıldı. Ayvacık Kaymakamlığı ile Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından ortaklaşa yürütülen coğrafi işaret tescil çalışmaları kapsamında, Ayvacık Şapköy Köyü’nde gerçekleştirilen Ayvacık Tepme Peynirinin topraktan çıkarılma etkinliğine Vali İlhami Aktaş’ın yanı sıra, Ayvacık Kaymakamı İlker Eker, Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürü Erdem Karadağ, Şapköy Muhtarı Nevzat Kaptan, AK Parti ilçe Başkanı Fatih Kocabıyık, kurum temsilcileri ve vatandaşlar katıldı.
Etkinlikte Şapköy Köyü Muhtarı Nevzat Kaptan ile bir süre görüşerek sohbet eden Vali İlhami Aktaş, peynirin yapılışı ve olgunlaşma sürecinde yapılan çalışmalar hakkında bilgi aldı. Yapılan bilgilendirmenin ardından Vali İlhami Aktaş’ın da katılımı ile Ayvacık Tepme Peyniri ve tereyağını köy sakinleriyle beraber topraktan çıkartarak tadına baktı.
Programda bir açıklama yapan Vali İlhami Aktaş “Ayvacık bölgesinde eşsiz bir lezzeti ve tadı olan Ayvacık Tepme Peyniri’nin coğrafi işaret almasının geleneksel bilgi ve kültürel değerlerimizin korunması açısından büyük bir öneme sahip. Ayvacık Kaymakamlığı ile Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından Ayvacık Tepme Peyniri’nin coğrafi işaret alma çalışmalarına başlandı. Coğrafi işaretli ürünler; bulunduğu Ülkenin, şehrin ve bölgenin tanıtılmasında büyük öneme sahiplerdir. Ülkelerin ve yörelerin tanıtımını sağlayarak turizme katkıda bulunur, ülkeye marka şehirler, bölgeler kazandırır, kültürü-tarihi yarınlara taşır” diyerek çalışmalarda emeği geçen herkese teşekkür etti.
Cuma Deren