Ülkemizde de Akdeniz, Ege ve Karadeniz bölgelerinde yetişen bu mantar türünün oldukça dikkatli bir şekilde tüketilmesi gerekir. Aşırı miktarda ve çiğ olarak tüketilen kuzu göbeği mantarı, insan sağlığına yarardan çok zarar verecektir.
Kuzu Göbeği Nedir?
Çok hücreli ve tek hücreli gruplar olarak bilinen mantarlar, canlılar aleminin bir parçasıdır. Mantarların oldukça fazla türü vardır ve bu nedenle mantar toplama aşamasında hangi türlerin zehirli olduğunun iyi bilinmesi gerekir. Mantarların hemen hemen bütün üyeleri birbirine benzer özelliklere sahiptir. Ancak bazı mantar türlerinin zehirli olduğu göz önüne alınarak, doğada yetişen her mantarın tüketilmemesi gerekir.
Birçok mantar türü kişilerin zehirlenmesine ve kısa süreli uyuşma yaşamasına neden olur. Bazı mantar türleri ise içerisinde yer alan vitamin ve mineraller ile kişilerin genel sağlık sistemleri üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Özellikle potasyum açısından zengin olan mantarlar, insan sağlığı için oldukça faydalıdır. Kuzu göbeği de doğru tüketimi ile yararlı olan mantar türleri arasında yer alır.
Bahar aylarında ortaya çıkan bu mantar, besin değeri ile dikkatleri üzerine çeker. Orijinal adı ‘morchella esculenta’ olan kuzu göbeği, mayıs ve haziran aylarında toplanır.
Kuzu Göbeği Mantarının Faydaları Nelerdir?
Kuzu göbeği faydaları arasında ilk olarak potasyum içeriğinin yararları yer alır. Ortalama olarak bir adet kuzu göbeğinin içerisinde, bir kilo etin sahip olduğu protein yer alır. Aynı zamanda bu mantar türünün içerisinde B1 vitamini, B2 vitamini ve C vitamini de yer alır.
Kuzu göbeği mantarı faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Vücudun ihtiyacı olan proteini temin eder
Vücutta meydana gelen iltihapları engeller
Hücre hasarını engeller ve serbest radikallerin neden olduğu oksidatif stresi azaltır
Bağışıklık sistemini güçlendirir
İçerisinde yer alan lifler ile sindirim sistemini destekler
Antioksidan özelliği ile bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar
Zihnin canlanmasını sağlar
Demir eksikliğine bağlı olarak gelişen anemi hastalığının tedavisinde etkilidir
Yüksek oranda antioksidan içermesi ile grip ve nezle gibi hastalıklara karşı vücut direncini artırırken aynı zamanda birçok kanser türüne karşı koruma da sağlar
Kan şekerini dengeler ve diyabet riskini azaltır
Kalp ve damar sağlığını korur
Kalp krizi, felç, damar tıkanıklığı gibi birçok hastalığın meydana gelme riskini minimuma indirir
Özellikle ileri yaşlarda meydana gelen katarakt problemi başta olmak üzere birçok göz rahatsızlığına karşı koruma sağlar
Kuzu Göbeği Mantarının Zararları Nelerdir?
Kuzu göbeği faydaları olduğu kadar zararları da olan bir mantar türüdür. Bu nedenle kişilerin bu mantar türünü tüketirken oldukça dikkatli olması gerekir.
Kuzu göbeği mantarının bilinen zararları şu şekilde sıralanabilir:
Bu mantarı tüketmeden önce kişinin mantara karşı bir alerjisinin olup olmadığından emin olması gerekir
Satın alınan kuzu göbeği mantarının zehirsiz ve gerçek bir kuzu göbeği mantarı olduğundan emin olunması gerekir. Bu durum hayati bir öneme sahiptir
Yüksek oranda protein içermesi nedeni ile bu mantar türünün fazla tüketilmesi; mide ağrısı, mide bulantısı ve kusma gibi birçok semptomun kendini göstermesine neden olacaktır
Kuzu Göbeği Mantarı Nasıl Muhafaza Edilir?
Lezzetli ve sağlıklı bir mantar türü olan kuzu göbeği, temin edildikten sonra hemen tüketilmeyecek ise doğru bir şekilde muhafaza edilmelidir. Bu sayede kuzu göbeği faydaları aktif olmaya da devam edecektir.
Kuzu göbeğini saklamak ve kış aylarında tüketmek için bu mantarın kurutulması tercih edilebilir. Kurutmak için gün ışığının ve temiz bir ortamın tercih edilmesi gerekir. Kuzu göbeği ipe dizilerek birkaç gün içerisinde kurutulabilir.
Kurutulan mantarlar, dolapta ya da güneş ışığına maruz kalmayan serin ve rutubetsiz bir ortamda muhafaza edilmelidir. Ancak genellikle bu mantar türünün bahar aylarında taze bir şekilde tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Kuzu Göbeği Mantarının İçerisinde Yer Alan Vitamin ve Mineraller Hangileridir?
Tam bir protein deposu olan kuzu göbeği mantarının içerisinde sekiz farklı amino asit yer alır. Bunun yanı sıra B1 vitamini, B2 vitamini, C vitamini ve D vitamini de kuzu göbeğinin içerisinde yer alır. Vitaminlerin haricinde ise kalsiyum, sodyum, çinko ve potasyum gibi minerallerde bu mantar türünün içerisinde yüksek seviyelerde yer alır.
Kuzu Göbeği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
KUZU GÖBEĞİ SUYUNUN FAYDALARI NELERDİR?
Kuzu göbeği faydaları arasında yer alan genel sağlık durumları, bu mantarın suyunun tüketilmesi ile de elde edilebilir. Haşlanan kuzu göbeği mantarının suyunu tüketebilen kişiler, bu yöntemi de tercih edilebilir. Ancak bunun için mantarın nasıl pişirilmesi gerektiğinin ve bu aşamada nelere dikkat edilmesi gerektiğinin de iyi bilinmesi son derece önemlidir. Aksi halde beklenmedik sağlık sorunları ile karşı karşıya kalınması kaçınılmaz olacaktır.
KUZU GÖBEĞİ MANTARI NASIL PİŞİRİLİR?
Satın alınan kuzu göbeği mantarı çok sert bir yapıya sahip ise öncesinde suda haşlanabilir ve ardından sotelenerek hazır hale getirilebilir. Tercih edilen mantar çok sert bir yapıya sahip değil ise direkt olarak soteleme işlemine geçiş yapılabilir. Bunların yanı sıra dünya genelinde kuzu göbeği mantarı pişirmek için en çok tercih edilen bir diğer yöntem ise buharda pişirmektedir. Bu sayede mantarın daha yavaş ve sağlıklı bir şekilde pişmesi sağlanacaktır. Sotelenen ya da buharda pişirilen mantarlar direkt olarak tüketilebilir. Aynı zamanda garnitür olarak da değerlendirilebilir.
KUZU GÖBEĞİ MANTARI NASIL TÜKETİLİR?
Kuzu göbeği mantarı soteledikten sonra direkt olarak tüketilebilir. Bu aşamada üzerine kaşar peyniri rendelenebilir ve oldukça aromatik bir tat elde edilebilir. Direkt olarak mantar tüketimi tercih edilmiyor ise pizza yapımında da kuzu göbeği mantarı kullanılabilir. Mantarlı pizza sevenler için bu mantar türü oldukça ideal bir seçenek olmaktadır. Aynı zamanda kuzu göbeği mantarı haşladıktan sonra küçük parçalar haline getirilebilir ve çorbaları içerisinde dahil edilebilir. Bu sayede de oldukça lezzetli ve sağlıklı bir başlangıç yemeği hazırlanabilir.
KUZU GÖBEĞİ MANTARI NERELERDE YETİŞİR?
Kuzu göbeği mantarı, çürükçül bir mantar türüdür. Türkiye, İspanya, İtalya ve Yunanistan’da sıklıkla yetişen bu mantar türü, genel olarak yabani halde yetişir. Şehirleşmenin etkisi ile yıllık ürün verimi düşen kuzu göbeği mantarının, olgunlaşmadan toplanması ve tekrar yetişmesini sağlayacak kökü ile birlikte sökülmesi nedeni ile giderek azalmaktadır. Bu da günümüzde kuzu göbeği mantarının oldukça nadir bulunmasına ve yüksek değerlere sahip olmasına sebebiyet vermiştir.
KUZU GÖBEĞİ MANTARI KAÇ GÜN İÇERİSİNDE TÜKETİLMELİDİR?
Kuzu göbeği mantarı toplandıktan sonra uzun süre dayanabilen bir özelliğe sahip değildir. Bu nedenle toplandıktan sonra on ila on beş gün içerisinde tüketilmesi gerekir. Bu aşamada ise doğru şekilde muhafaza edilmesi gerekir. Kuzu göbeği mantarı hemen tüketilmeyecek ise kurutularak ya da dondurularak saklanmalıdır. Bunun için de hava geçirmeyen ve güneş görmeyen cam kaplarda muhafaza edilmelidir. Bu şekilde de çok uzun süre mantarların saklanması ve daha sonra tüketilmesi pek tavsiye edilmemektedir.
Haber Merkezi